دلایل ترک خوردن و شکستن دندان
شکنندگی و شکستگی دندانها میتواند به هرفردی، بدون وابستهسازی به سن، اتفاق بیفتد. اگر دندانهای شما ترک خورده یا شکسته هستند، احتمالاً به این امر فکر کردهاید که دندانهایتان به طور طبیعی قابل شکستن هستند و لازم است کاهش آسیبپذیری دندانهایتان را بررسی کنید. شکستگی و ترک خوردن دندانها لحاظات گوناگونی دارد و احتمالاً بررسی کردهاید و با وضعیت شخصی خودتان مقایسه کردهاید تا به دلیل شکستگی و ترک خوردن دندانهایتان بپردازید و روش درمانی را انتخاب کنید.
مشکلات زمینهای
بسیاری از بیماریها و مشکلات زمینهای میتوانند موجب شکننده شدن دندانها شوند. برای مثال ممکن است شما به طور ژنتیکی و ارثی مینای دندان ضعیف و آسیبپذیری داشته باشید. برخی بیماریهای ژنتیکی نیز میتوانند بر جنس لایه داخلی دندان تاثیر بگذارند. هر دوی این عوامل ارثی، موجب میشوند که دندانهای شما به راحتی بشکنند. بیماریهای لثهی پیشرفته و وخیم نیز موجب شکننده شدن دندانها میشوند. در صورتی که بیماری لثه درمان نشود، التهاب لثه موجب التهابات جدیتر در اطراف دندان میشود و استخوان را تضعیف میکند. درست مانند دیگر استخوانها در بدن ما، دندانها نیز تحت تاثیر پوکی استخوان و بیماریهای کلیوی (که موجب کاهش جذب کلسیم میشوند) قرار میگیرند.
داشتن برخی عادات غلط در زندگی نیز موجب تضعیف دندانها میشود. برای مثال، هرچند مسواک زدن منظم دندانها بسیار ضروری است اما بیش از اندازه مسواک زدن یا مسواک زدن با فشار زیاد موجب آسیب به مینای دندان میشود و در نتیجه دندان شما در برابر پوسیدگی و شکسته شدن بیشتر آسیبپذیر خواهد بود.
چگونگی تغذیه شما و غذاهایی که میخورید نیز در سلامت دندانها تاثیر دارد. خوردن غذاها و نوشیدنیهای اسیدی یا شیرین و نوشابههای گازدار موجب میشود که دندانهای شما ضعیف شوند. خوردن مداوم میان وعدههای غذایی باعث میشود که محیط دهان شما مداوما اسیدی باشد و در نتیجه مینای دندان آسیب ببیند. تغییر ناگهانی دمای دندان بر اثر خوردن نوشیدنی یا غذای بسیار سرد یا گرم نیز موجب انقباض و انبساط بافت دندان و ترک خوردن آن میشود. اگر شما به طور کلی تغذیه مناسبی نداشته باشید نیز دچار کمبود ویتامین و مواد معدنی شده و دندانهای شما ضعیف و شکننده میشوند.
دندان قروچه
یک نفر از هر سه نفر، به دندان قروچه مبتلا هستند. فشردن و ساییدن دندانها به همدیگر به تدریج موجب خوردگی و فرسایش دندان خصوصا در سطحی که با آن غذا را میجوید، میشود. زمانی که مینای دندان شما تضعیف میشود، بسیار شکننده و آسیبپذیر شده و ممکن است دندان شما حتی با کوچکترین فشار بشکند یا ترک بردارد. اگر به دندان قروچه مبتلا هستید میتوانید با استفاده از یک گارد محافظ دندانی، از دندانهای خود محافظت کنید. گارد یک نوع وسیله حفاظتی پلاستیکی است که مانند یک روکش روی دندانهای شما قرار میگیرد و از آسیب دیدن آنها جلوگیری میکند. از آنجایی که بسیاری از افراد به دندان قروچه مبتلا هستند، معمولا پزشکان، استفاده از گارد در هنگام خوابیدن در شب را توصیه میکنند.
ورزشهای پربرخورد
وارد شدن ضربه به دهان، یکی از شایعترین علت شکستگی دندانها است، بنابراین انجام ورزشهای پربرخورد، خطر شکستن دندانها را افزایش میدهد. زمین خوردن، برخورد با بازیکنان دیگر و یا اصابت توپ یا راکت با صورت میتواند موجب شکسته شدن یکی یا چند دندان شود. اگر شما به ورزشهای پربرخورد مانند هاکی، بسکتبال، بیسبال و فوتبال آمریکایی مشغول هستید، بسیار مهم و ضروری است که در هنگام ورزش کردن از گارد مخصوص دندان استفاده کنید.
پوسیدگی دندانها
علت پوسیدگی دندانها، وجود باکتریهایی است که اسید تولید میکنند و با این اسید مینای دندان را تخریب کرده و رنگ آن را تغییر میدهند. دارا بودن ترساوی و پلاک بر روی دندانها باعث شکستگی آنها میشود و در نتیجه شکستگی یا ترک خوردن دندان، صدمات بیشتری بوجود میآید زیرا باکتری میتواند به داخل دندان نفوذ کند. در صورت عفونت ریشه دندان، نیاز به انجام درمان عصبی و قرار دادن روکش بر روی دندان است تا از شکستن آن در آینده جلوگیری شود.
تغذیه نامناسب
غذایی که میخورید ارتباط مستقیمی با احتمال شکستگی دندان شما دارد. خوردن غذاهای شیرین، چسبناک یا اسیدی موجب از بین رفتن مینای دندان شما میشود و در نتیجه دندان شما در برابر پوسیدگی آسیبپذیر خواهد بود. علاوه بر این خوردن میان وعدههای که فشار مضاعف به دندان شما وارد میکند، احتمال آسیبدیدگی دندان را بالا میبرد. توصیه میشود که از جویدن یخ، آبنبات و یا هر چیزی سخت دیگری خودداری کنید.
دندان لب پَر شده (Chipped Tooth) چیست؟
دیگر علت شکستن دندان که جزء طبقه بندی انجمن اندودنتیکس آمریکا قرار نمیگیرد، دندان لب پر شده است. این مشکل ناشی از خوردن غذاهای سفت، ضربه به دهان، استفاده از دندان به عنوان ابزار و حوادث غیرمترقبه است. دندانهای لب پر شده ممکن است روی زبان احساس ناهمواری یا زبری ایجاد کنند.
البته قابل توجهترین علامت این لب پر شدگی این است که روی دندانهای جلو قرار دارد، بنابراین در آینه به راحتی دیده میشود. گزینههای درمانی به وسعت پریدگی دندان بستگی دارد. بسیاری از اوقات، رها کردن آن به تنهایی توصیه میشود یا فقط صاف کردن ناحیه برش خورده کافی است.
اگر لب پر شدگی دندان، کوچک است و صاف کردن مفید واقع نمیشود، استفاده از مواد کامپوزیت مناسب خواهد بود. در تراشههای بزرگتر، اگر باندینگ کامپوزیت امکان پذیر نباشد، دندانپزشک ممکن است استفاده از روکش را توصیه کند. اگر لب پر شدگی زیادی باشد، تاج دندان بهترین گزینه است.