انواع دندان ها
انواع دندان و شناخت این موضوع که دندان های انسان چند نوع هستند امری است که میتواند به شناخت بیشتر شما از آناتومی دندان ها و کاربرد هر یک از آنها کمک کند ، بهتر است بدانید در یک دسته بندی کلی میتوان این انواع را در سه دسته کلی تقسیم بندی کرد که عبارتند از :
برس بین دندانی و کاربرد آن چیست؟
- دندان های قدامی (پیشین)
- دندان های نیش
- دندان های خلفی (آسیا یا مولر)
معمولاً انسانها دارای ۲۰ دندان اولیه (دندان شیری) و ۳۲ دندان دائمی هستند. وقتی دندان های شیری رویش می کنند، ۱۰ تا در فک بالا و ۱۰ تای دیگر در فک پایین وجود دارند. در مجموعه دندان های شیری دو نوع دندان وجود دارد: دندان های جلویی و لترال (کنار آنها) و دو نوع دندان آسیا (مولر).
تمام دندانهای شیری بجز مولرها که جای خود را به پرمولرها می دهند، با همتایان دائمی خود جایگزین می شوند و که شبیه همان دندان های اولیه هستند. وقتی هم که دندان های دائمی رویش می کنند، ۱۶ تا در فک بالا و ۱۶ تای دیگر در فک پایین وجود دارند.
انواع دندان ها و کاربرد هر یک از آنها چیست ؟
بیایید کمی بیشتر در مورد انواع دندان های خود و کابردهای هر یک از آنها با هم صحبت کنیم :
دندان نیش :
اگر از خط مرکز جلو شروع به شمارش کنیم دندان های نیش سومین جایگاه را دارند. این دندان ها تیز هستند و برای جدا کردن و پاره کردن مواد غذایی از هم استفاده می شوند. به طور کلی دندان نیش شیری فک بالا بین ۱۶ تا ۲۰ ماهگی شروع به رشد می کنند و دندان های نیش پایین پس از آن رویش می کنند. اما ترتیب رویش دندان های نیش دائمی برعکس است. دندان های نیش تحتانی در حدود ۹ سالگی جوانه می زند اما دندان های نیش بالایی بین ۱۱ تا ۱۲ سالگی شروع به رشد می کند.
دندان های پیشین:
دندان های پیشین شامل هشت دندان در جلو و مرکز دهان شما (چهار تا در بالا و چهار تا در پایین) می باشد. اینها دندان هایی هستند که برای گاز زدن خوراکی ها استفاده می کنیم. دندان های پیشین معمولا اولین دندان هایی هستند که در انسان شروع به رشد می کنند. نوع شیری آن در حدود شش ماهگی و نوع دائمی آن بین شش تا هشت سالگی رویش می کند.
دندان های خلفی کوچکتر (پرمولر ها):
پرمولرها ، یا همان دندان های خلفی کوچکتر که بعد از دندان نیش قرار دارند، برای جویدن و آسیاب کردن مواد غذایی استفاده می شوند. شما در هر طرف دهان خود چهار پرمولر دارید ، دو در قسمت بالایی و دو تا در فک پایین. اولین پرمولرها در حدود ۱۰ سالگی ظاهر می شوند و پرمولرهای دوم حدود یک سال بعد از راه می رسند.
دندان های خلفی بزرگتر (مولرها):
مولرها دو دندان بعد از پرمولرها هستند. از مولرهای شیری نیز برای جویدن و آسیاب کردن مواد غذایی استفاده می شود. آنها بین ۱۲ تا ۱۵ ماهگی ظاهر می شوند. این مولرها ، توسط پرمولرهای دائمی اول و دوم (چهار قسمت فوقانی و چهار پایین) جایگزین می شوند.
مولرهای دائمی جایگزین نمی شوند بلکه در پشت دندانهای شیری قرار می گیرند. مولرهای اول در حدود ۶ سالگی رویش می کنند (یعنی قبل از اینکه مولرهای اولیه از بین بروند). در حالی که مولرهای دوم بین ۱۱ تا ۱۳ سالگی ظاهر می شوند.
دندان عقل (مولر سوم):
آنها آخرین دندانهایی هستند که رشد می کنند و به طور معمول تا سن ۱۸ تا ۲۰ سالگی یا حتی پس از آن از بین نمی روند. در بعضی از افراد هم هیچ وقت مولر سوم ایجاد نمی شود. اگر در شرایطی خاص دندان های مولر سوم در دهان موجب شلوغی و مزاحمت برای دندانهای دیگر باشند معمولا بایستی کشیده شوند. دندانهای مولر سوم معمولاً «دندان عقل» نامیده می شوند. اگر دندانهای اضافی مانند دندانهای مولر چهارم و پنجم وجود داشته باشد که بسیار نادر است، به آنها «دندانهای فوق اضافه supernumerary teeth» گفته می شود.
مبنای محیط دهانی سالم، مینای دندان، عاج، ریشه و لثه های سالم، همگی در مراحل مناسبی از رشد جنینی اتفاق می افتد. دندانهای شیری اساسا بین هفته های ششم و هشتم جنینی شکل می گیرند و دندانهای دائمی هم از اساس در هفته بیستم جنینی شکل می گیرند. این بسیار مهم است که از دوران کودکی از دهان و دندانهای خود مراقبت کنید. در غیر این صورت، ممکن است دچار پوسیدگی های دندانی و یا حتی افتادن دندان شوید.
نحوه سالم نگه داشتن دهان و دندان ها:
- مصرف میان وعده های حاوی شکر را محدود کنید.
- از استعمال سیگار و سایر مواد دخانی خودداری کنید.
- مرتباً به دندانپزشک یا متخصص بهداشت دهان و دندان مراجعه کنید.
- هر روز دندان های خود را با خمیردندان حاوی فلوراید مسواک بزنید.
- هر روز بین دندان های خود را با نخ دندان یا خلال دندان تمیز کنید.
آشنایی با انواع دندان ها
جویدن آدامس به تحریک بزاق دهان برای پاکسازی بین دندان ها و اطراف دندان ها کمک می کند، آنها را تمیز کرده و ذرات غذا را از بین می برد. اما درمورد دندانهایی که در وضعیت نامطلوبی هستند، جویدن آدامس ممکن است به آنها آسیب بزند یا مواد ترمیمی ای که شل هستند را ازجایشان خارج کند. آدامس های بدون قند که حاوی زایلیتول هستند می توانند برای دندان ها مفید باشند. آدامس های بدون قند، تولید بزاق را تحریک می کنند و به تمیز کردن سطح دندان ها کمک می کنند.