پریودنتیست و متخصص پریو کیست؟

زمانی که کسی از دندان درد بگوید و یا مشکلات مربوط به دهان و دندان را عنوان کند، اولین پیشنهادی که به او می شود، مراجعه به متخصص دندانپزشکی است. اما باید بدانیم که بیماری های دهان و دندان بسیار گسترده هستند و در دسته بندی های مختلفی قرار می گیرند. بعضی بیماری های دندان با مراجعه به پزشک عمومی نیز قابل درمان می باشند، بعضی موارد نیاز به متخصص دندانپزشکی دارد و یک دسته دیگری از مشکلات دهان و دندان هستند که برای درمان آنها باید به پریودنتیست مراجعه کنید. اما اینکه پریودنتیست یا متخصص پریو (جراح و متخصص لثه) کیست، چه کارهایی انجام می دهد و چه زمانی باید به او مراجعه کنیم، از مواردی است که در این مطلب قرار است به آنها به صورت کامل بپردازیم.

پریودنتیست کیست؟

به فردی که حوزه تخصص او بیماری ها و مشکلات مربوط به لثه است، پریودنتیست یا همان متخصص پریو گفته می شود. این فرد در زمینه تشخیص نوع بیماری و درمان بیماری های لثه فعالیت می کند. توانایی های او در زمینه کار بر روی بافت نرم در کنار بافت استخوانی می باشد که نیاز به تمرکز بالایی دارد.

در زمینه بیماری های لثه مانند هر نوع بیماری دیگری در بدن تا زمانی که شامل مراحل مقدماتی باشد، می توان به پزشک عمومی مراجعه کرد تا مواردی مانند درمان دارویی را انجام دهد. ولی زمانی که بیماری لثه در مرحله حساس و پیشرفته قرار می گیرد، درمان آن نیازمند یک متخصص ویژه در همین حوزه است. جایی که شما با مراجعه به پریودنتیست درمان لثه خود را به طور کامل انجام خواهید داد.

پس تفاوت متخصص پریو با دندان پزشک در وضعیت بیماری عمومی یا پیشرفته لثه تعیین می گردد. مواردی که در دسته تورم لثه، خون ریزی لثه و دندان های لق شده قرار می گیرند در حوزه کاری پریودنتیست است.

دسته دیگری از افراد که باید درمان خود را زیر نظر پریودنتیست سپری کنند، افراد دارای بیماری های خاص مانند دیابت، بیماری قلبی و همچنین زنان باردار می باشند.

متخصص پریو چه کاری انجام می دهد؟

متخصص پریو برای درمان عفونت و یا مشکلات دیگری که برای لثه ایجاد شده است ابتدا با روش های غیر تهاجمی که نیازی به جراحی ندارند از قبیل اسکیلینگ و جرم گیری عمیق، به درمان لثه می پردازد. اما برای شرایطی که میزان بیماری و عفونت بسیار شدید و حاد باشد، نیاز به جراحی در ناحیه بافت نرم لثه وجود خواهد داشت. در چنین مواردی نیز این متخصص پریو است که جراحی بافت نرم و فلپ لثه را به طور کامل انجام می‌دهد تا درمان لثه به بهترین حالت ممکن اتفاق بیافتد.

در کنار بعد درمانی، در زمینه زیبایی نیز متخصصان پریودنتیست فعال می‌باشند. این متخصصان با توانایی بالایی که در زمینه جراحی و باز کردن لثه و اطراف دندان دارند، امور زیبایی مانند درمان لبخند لثه ای، کانتورینگ بافت لثه و جراحی افزایش طول تاج را به خوبی انجام می‌دهند.

پس می توان گفت که یک متخصص پریودنتیست تمام امور مربوط به لثه را به صورت کامل انجام می‌دهد و هیچ محدودیتی برای او وجود ندارد. افراد نیز برای مشکلات لثه باید به متخصص پریو حتما مراجعه کنند.

یک مورد دیگر که متخصص پریو زیاد انجام می‌دهد کاشت ایمپلنت برای کسانی است که دندان خود را کشیده‌اند و به طور کامل آن را از دست داده‌اند. چرا که ایمپلنت در لثه قرار داده‌ می شود و لثه مربوط به حوزه تخصصی پریودنتیست می باشد. پس برای انجام ایمپلنت نیز باید به متخصص پریودنتیست مراجعه شود.

کار بعدی افزایش تاج دندان یا درمان تاج دندان است که هم جنبه درمانی دارد و باعث تقویت و دوام بیشتر دندان می‌شود و هم اینکه از نظر ظاهری زیبایی بیشتری در دندان ایجاد می‌شود.

متخصص پریودنتیست عمل پیوند لثه و استخوان را نیز انجام می‌دهد و برای انجام چنین عمل‌هایی در حوزه لثه، حتما باید به متخصص پریو مراجعه شود.

مواردی که برای انجام آن باید به متخصص پریو مراجعه شود :

• تمیز کردن پاکت عمیق
• جراحی بافت نرم لثه و دندان
• پیوند لثه و استخوان
• قرار دادن ایمپلنت در لثه
• کانتورینگ بافت سخت
• روت پلنینگ
• افزایش طول ندان

چه موقع باید به متخصص لثه مراجعه کرد؟

می توان به صورت دوره ای و برای پیشگیری از مشکلات لثه برای معاینه به متخصص پریودنتیست مراجعه کرد. اما جدایی از این، در زمان هایی شما باید به پریودنتیست مراجعه کنید از جمله وقتی که درد شدیدی در لثه خود احساس کنید و یا اینکه لثه شما به طور مکرر دچار خون ریزی شود، مراجعه به پریودنتیست ضروری می‌باشد. موارد دیگر وجود عفونت، قرمزی و تورم در لثه است، همچنین اگر دهان شما به صورت همیشگی بوی بدی دارد، باید برای درمان آن به متخصص پریو مراجعه نمایید.

با توجه به تعاریفی که در مورد پریودنتیست ارائه شد و تمام کارهایی که این متخصص انجام می‌دهد، می توان فهمید زمانی که فرد در قسمت لثه به هر مشکلی برخورد کرد باید به پریودنتیست مراجعه کند.

جراحی لثه به چه منظور انجام می شود؟

تا حد ممکن متخصص پریودنتیست سعی می کند بدون انجام جراحی لثه درمان را انجام دهد. اما در مواردی تنها راه، جراحی لثه می‌باشد. معمولا جراحی لثه در دو دسته کلی زیبایی و درمانی قرار می گیرد.

شما در صورتی که بخواهید اقدامات زیبایی انجام دهید، به صورت دلخواه از متخصص پریودنتیست فرآیند مورد نظر را درخواست می کنید. اما در زمینه درمانی، انجام جراحی الزامی می باشد، چرا که بحث سلامتی فرد مطرح است و در صورت عدم درمان، ممکن است عفونت و یا بیماری مشکلات زیادی را برای فرد بوجود بیاورد.

انواع اقدامات متخصص لثه

اقدامات متخصص پریو یا همان پریودنتیست به دو دسته درمان بدون جراحی و درمان با جراحی تقسیم می شود. تعدادی از مهمترین اقدامات پریودنتیست به شرح زیر است :

• جرم گیری و بروساژ

با افزایش سن، مصرف دخانیات و مواردی از این دست در سطح دندان تارتار و پلاک ایجاد می شود که یکی از روش های تمیز کردن این موارد به صورت عمیق، جرم گیری و بروساژ می باشد.  فرآیند جرم گیری را متخصص پریو با ابزارهای الکتریکی اولتراسوند یا ابزارهای جرم گیری دستی انجام می دهد.

• جرم گیری زیر لثه

در این فرآیند ناحیه بین لثه و دندان تا پایین ترین نقطه ای که امکان داشته باشد و نزدیک به ریشه برسد، به صورت کامل پاکسازی می شود. طی این پاک سازی جرم ایجاد شده در زیر خط لثه برطرف می شود و از ایجاد عفونت در ناحیه لثه جلوگیری می گردد. در این جرم گیری از ابزاری مانند اسکیلر یا آلتراسونیک استفاده می شود. معمولا در مواقعی که لثه در حال جدا شدن از دندان باشد یا میزان جرم معدنی زیادی روی آن قرار داشته باشد، جرم گیری لثه با لیزر انجام می شود.

• جراحی فلپ لثه (Flap surgery)

جراحی که در آن پاکت اطراف لثه کوچک می شود به عنوان جراحی فلپ لثه شناخته می شود. معمولا در مواردی که بین دندان و لثه دارای فرو رفتگی باشد، پاکت ایجاد می گردد و در نتیجه عوارضی مانند التهاب، آبسه و گسترش عفونت را به همراه خواهد داشت. برای همین باید زیر نظر پریودنتیست جراحی فلپ لثه انجام شود. در این عمل بافت لثه دندان بلند می شود و تارتارهای تجمع یافته در زیر آن به صورت کامل خارج می شود و ناحیه تمیز می گردد.

• جراحی پیوند لثه

یکی از مواردی که به عملکرد مناسب دندان کمک می کند و از ایجاد عفونت و آسیب در لثه و دندان جلوگیری می کند، طبیعی بودن و یکنواخت بودن خط لثه است. این خط باید به صورت معمول نه خیلی بالا باشد و نه خیلی پایین، اما در مواردی که به این شکل نباشد، نیاز است جراحی پیوند لثه انجام شود. زمانی که خط لثه بالا باشد، به دلیل اینکه بافت لثه کم می باشد، برای پایین آوردن آن نیاز است که از پیوند لثه استفاده شود.

برای انجام پیوند لثه معمولا از سقف یا همان کام دهان بافت مورد نظر برداشته می شود و در قسمتی از لثه که بالا رفته است قرار داده می شود.

• جراحی فرنوم زبانی

فرنوم ها بافت های نازکی هستند که باعث اتصالات کنترل کننده در نواحی مختلف می شوند. از جمله فرنوم های که در زیر و اطراف زبان قرار دارند و زبان را به لثه متصل می کنند. اگر این بافت در حالت طبیعی قرار نداشته باشد و باعث شود حرکت زبان محدود شود، مشکلاتی را در تکلم و خوردن و آشامیدن ایجاد می کند. حتی برای نوزادان در شیر خوردن شرایط سختی ایجاد می شود. در این شرایط متخصص پریو با برداشتن فرنوم اضافی توسط جراحی کمک می کند که زبان به صورت طبیعی و راحت تحرک کامل داشته باشد.

جراحی فرنوم زبانی هم با ابزار معمولی و هم با لیزر انجام می گیرد. در جراحی با لیزر، نیاز به بخیه وجود ندارد، دقت و سرعت کار بالاتر است و دوره نقاهت بعد از عمل کوتاه می باشد.

• جراحی فرنکتومی

همانطور که برای زبان فرنوم وجود دارد، در اطراف لثه و برای اتصال به لب نیز فرنوم های دیگری وجود دارند که این فرنوم ها هم باید دارای اندازه طبیعی باشند تا برای حرکت دندان ها و لب مشکلی بوجود نیاید. در صورتی که فرنوم ها از حالت طبیعی خارج شده باشند، با عمل جراحی بعد از ایجاد بی حسی، فرنوم برش می خورد و در اندازه درست با بخیه محل زخم بسته می شود. این عمل کمک زیادی به زیبایی لب و دندان و همچنین بهبود عملکرد تکلم فرد می کند.

• جراحی فرنکتومی با لیزر

برای جراحی فرنکتومی پریودنتیست با کمک لیزر، برش های کوچکی بر روی فرنکتوم ها ایجاد می کند و اتصال اضافه را از بین می برد. عملکرد لیزر به گونه ای است که بعد از برش، سطح برش خورده تحت اثر لیزر جوش می خورد و خونریزی اتفاق نمی افتد. به همین خاطر همزمان با برداشتن فرنوم، نیازی به بخیه زدن نیست و دوره نقاهت بسیار کمتر از حالت جراحی معمولی است.

• جراحی اپولیس فیشوراتوم

ضایعه های التهابی که در اطراف دندان ها و در تماس بین لب و لثه ایجاد می شوند با نام اپولیس فیشوراتوم شناخته می شوند. این بافت ها از جنس فیبروما می باشند و متخصص پریودنتیست با روش های جراحی سنتی و یا استفاده از روش جراحی با لیزر آن را برطرف می کند.

• جراحی افزایش طول تاج

یکی از جراحی های بسیار کاربردی در تخصص پریودنتیست می باشد که به دلیل اینکه با عفونت و آسیب دندانی در ارتباط است، شامل افراد زیادی می شود. جراحی افزایش طول تاج (CL) در دو حالت کلی نیاز می شود. یکی اینکه به دلیل عفونت و پوسیدگی در زیر لثه، نیاز به برداشتن بافت پوسیده باشد و دیگری زمانی است که به دلیل تخریب زیاد دندان، امکان نگه داری مواد پر کننده وجود ندارد و به همین خاطر مقداری از بافت لثه با جراحی برداشته می شود تا ارتفاع تاج دندان زیاد شود.

در زمینه زیبایی نیز از افزایش طول تاج دندان استفاده می شود. از جمله زمانی که  مقدار زیادی از دندان فرد توسط لثه پوشیده شده است. در چنین حالتی متخصص پریو با جراحی افزایش طول تاج، خط لثه را جابجا می کند و میزان بیشتری از دندان قابل مشاهده می شود. جراحی افزایش طول تاج دندان را می توان برای یک یا چند دندان انجام داد.

در کنار این موارد، جراحی های دیگری نیز توسط متخصص پریو انجام می شود که شامل جراحی خارج کردن کیست و تومور از لثه، جراحی پریودنتال، جراحی پیگمانتاسیون یا از بین بردن تیرگی لثه، جراحی اپیکو، جراحی اصلاحی لثه قبل از ساخت دندان، جراحی لیفت لثه و  جراحی پیوند استخوان و ایمپلنت می باشد. این جراحی ها شناخته شده تر هستند و بیشتر بعد دندان را در بر می گیرند.