در شرایطی که دندان هنوز بسیار آسیب ندیده است و دارای خرابی های جزیی می شود، پر کردن دندان بهترین روش ممکن برای درمان است و علاوه بر اینکه از ادامه خرابی دندان جلوگیری می کند، باعث عملکرد مناسب آن همانند شرایط طبیعی می شود. افراد زیادی در جامعه از روش پر کردن دندان برای درمان دندان خود استفاده کرده اند و در ادامه نیز خواهند کرد، اما میزان رضایت در بین آنها بسیار متفاوت است. بعضی بسیار راضی هستند و برخی دیگر از این روش ناراضی می باشند. علت این اختلاف نظر ها، علاوه بر تخصص پزشک، نوع ماده استفاده شده و شرایط دندان فرد، نحوه مراقبت های بعد از تریم و پر کردن دندان می باشد. این مراقبت ها هم طول عمر دندان پر شده را افزایش می دهد و هم از باعث رضایت کافی در زمان خوردن و آشامیدن می شود.
روش های مراقبت از دندان بعد از ترمیم و پر کردن
ابتدایی ترین قدم در مورد دندان های پرشده، احتیاط های لازم در زمان سفت شدن پر کننده می باشد. بسته به اینکه دکتر از چه ماده ای برای پر کردن دندان استفاده کرده باشد، زمان سفت شدن آن متفاوت خواهد بود. در مورد دندان هایی که با طلا و کامپوزیت دندان ساخته می شوند این زمان بین ۲۴ الی ۴۸ ساعت می باشد. اگر برای پر کردن دندان از مواد سرامیکی استفاده شده باشد بلافاصله عملیات سفت شدن نیز انجام می گیرد. دندان هایی که با گلس آینور نیز پر می شوند بعد از ۳ ساعت به سفتی مناسبی می رسند اما احساس سفتی آنها برای فرد، نزدیک به ۴۸ ساعت طول می کشد.
مورد بعدی زمان بی حسی است. تا زمانی که دندان شما بی حس است باید از خوردن و آشامیدن پرهیز کنید. خوردن و آشامیدن در زمان بی حسی چند مشکل را برای فرد بوجود می آورد. از جمله اینکه درک درستی از دمای نوشیدنی یا خوراکی ندارد و ممکن است داغ تر از مقدار مشخص باشد و باعث سوختگی گلو و زبان شود. از طرفی به دلیل بی حسی احتمال گاز گرفتن زبان یا دیواره های دهان وجود دارد. همچین شما درک درستی از میزان سفت شدن ماده پر کننده ندارید و احتمال فشار زیاد به آن وجود دارد.
مصرف مسکن با تجویز دکتر، برای زمانی که اثر بی حسی از بین می رود. در مواردی که ممکن است فرد دارای درد و حساسیت باشد، متخصص دندانپزشکی برای او مسکن هایی تجویز می کند که باید به صورت مرتب طبق برنامه زمانی مصرف شوند.
۱. عدم خوردن غذاهای خیلی سرد و خیلی گرم
به افرادی که دندان خود را پر می کنند توصیه می شود که شرایط دمایی مناسبی را برای دندان خود در نظر بگیرند. این مواد متفاوت از جنس استخوان است و در دمای بالا و پایین ممکن است تحت تاثیر قرار بگیرد و در دراز مدت، انبساط و انقباضی هرچند کوتاه داشته باشد. این تغییرات دمایی عمر مواد را کوتاه می کند و ممکن است در محل خود جا باز کنند.
از طرفی نوشیدنی ها و غذاهای خیلی سرد یا خیلی داغ علاوه بر تخریب بافت مواد پر کنده، ممکن است باعث ایجاد درد و حساسیت دندان شوند. پس در این زمینه نیز باید در دراز مدت مراقبت های جدی انجام شود.
۲. عدم خوردن غذاهای سفت و چسبنده
خوردن غذاهای سفت که نیاز به جویدن با فشار بالا دارد، به مواد پر کننده نیرو وارد می کند و باعث ایجاد تغییر در آن می شود. از طرفی مواد خوراکی چسبنده مانند آدامس ها، آب نبات ها و شکلات ها، سبزیجات خام، پاستیل ها و … ممکن است باعث خارج شدن مواد پر کننده دندان از محل مورد نظر شوند و دیگر آن مواد کارایی برای شما نداشته باشند. در چنین شرایطی مجبور خواهید بود که مجددا برای پر کردن دندان اقدام نمایید.
۳. استفاده از خمیر دندان حاوی فلوراید
استفاده مرتب از خمیر دندان و مسواک باعث می شود که شرایط بهداشت در اطراف دندان پر شده به درستی رعایت شود و مشکلاتی مانند عفونت دندان و حساسیت بوجود نیاید. از طرفی از خراب شدن دندان های کناری نیز جلوگیری می کند تا حجم خرابی دندان ها افزایش پیدا نکند و مواد پر کننده دیواره محافظتی خود را از دست ندهند.
۴. جویدن غذا با طرف مقابل
در صورتی که در روزهای اولیه پر کردن دندان به سر می برید و هنوز حساسیت های دندانی ناشی از درمان آن برطرف نشده است، بهتر می باشد تا حد امکان غذا را با سمت مقابل بجوید تا فشار کمتری به ناحیه پر شده وارد شود. با این کار کمک می کنید و ماده در محل خود بهتر دوام بیاورد و دوران حساسیت را زودتر طی کنید.
علائم و نشانه هایی که بعد از پر کردن دندان باید به آنها اهمیت بدهیم
با مشاهده یا احساس برخی نشانه ها و علائم، نیاز است که شما سریعا اقدام های درمانی را انجام دهید. برخی از مهمترین نشانه ها عبارتند از :
- مشاهده ترک در مواد پر کننده
- مواد پر کننده خورد شوند و یا کامل از بین بروند.
- وجود حساسیت زیاد در دراز مدت همراه با درد در محل پر شدگی
- تغییر رنگ در محل پر شده یا دندان های اطراف آن
- احساس نفوذ مایعات و خوراکی ها به اطراف ماده پر کننده درون دندان
- لق زدن مواد پر کننده در جای خود و احساس بلند شدن آن در زمان جویدن غذا.
در صورت احساس یا مشاهده این موارد باید به متخصص خود مراجعه کنید تا معاینات انجام شود و مشکل برطرف شود.
انجام مراقبت های بعد از ترمیم و پر کردن دندان به صورت روزانه
از آنجایی که فرآیند خوردن و آشامیدن در هر روز زندگی فرد تکرار می شود و ناچار نیاز به استفاده از دندان ها وجود دارد، باید مراقبت ها نیز به صورت مستمر و همیشگی باشد. کوتاهی کردن در مراقبت از دندان های پر شده، علاوه بر خرابی بیشتر، ایجاد درد و عدم امکان پر کردن مجدد، ممکن است عوارض جانبی مانند تغییر رنگ دندان های کناری و همچنین مواد پر کننده را نیز به همراه داشته باشد. بری از مراقبت های جانبی و روزانه عبارتند از :
- عدم مصرف زیاد چای، نوشابه، نوشیدنی های الکلی و مشروبات. چرا که این نوشیدنی ها روی مواد پر کننده اثر می گذارند و یک عامل مهم در خراب کردن آن و ایجاد تغییر رنگ سایر دندان ها می باشند. در صورتی که از این نوشیدنی ها مصرف می نمایید، بلافاصله بعد از آن باید مسواک بزنید.
- استفاده از نخ دندان بعد از وعده های غذایی، عاملی برای ایجاد بهداشت بیشتر در اطراف دندان ها بخصوص دندان پر شده می باشد تا دیواره های جانبی آن خراب نشود و باعث آزاد شدن ماده پر کننده نگردد.
- عدم مصرف دخانیات و زیر مجموعه های آن. این موارد از جمله عوامل تاثیر گذار بر روی رنگ مواد پر کننده و دندان ها می باشند.
- کاهش مصرف غذاها و نوشیدنی های شیرین. هر گونه غذای شیرین و اسیدی احتمال آسیب زیاد به دندان پر کرده را فراهم می آورد و در مواردی که فرد مصرف بالای شیرینی دارد، نیاز به پر کردن های مجدد برای او بوجود می آید. چرا که ترکیبات موجود در این خوراکی های شیرین کم کم به مرز محل پر شده نفوذ می کنند و موجب عفونت و پوسیدگی می شوند.
- استفاده از دهان شویه و ژل های فلوراید در مواردی که امکان مسواک زدن وجود ندارد، بسیار کمک کننده است. افرادی که در محل کار، مدرسه، دانشگاه و .. حضور دارند می توانند از این موارد برای مراقبت بهتر از دندان پر شده استفاده نمایند.
- داشتن رژیم غذایی سالم. رژیم غذایی سالم نه تنها برای دندان که برای کل سیستم بدن مناسب است. استفاده از یک سبد غذایی مناسب که مجموعه کاملی از انواع پروتئین ها، میوه ها، سبزیجات، حبوبات و .. را در نظر بگیرد و میزان چربی آن پایین باشد بسیار مهم است.
- عدم انجام دندان قروچه : افرادی که به صورت نا خدا گاه و همیشگی عادت به دندان قروچه دارند باید در این زمینه دقت زیادی داشته باشند. چرا که فشردن دندان ها به هم و ساییدن آنها روی یکدیگر ، نه تنها به دندان پر شده آسیب می زند، که به تمام دندان های سالم نیز صدمه وارد می نماید. در این موارد می توانید زیر نظر متخصص خود از محافظ های دندانی استفاده کنید.
- مراجعه به دندانپزشک و انجام معاینات دوره ای : یکی از مهمترین اقداماتی که در حفظ سلامتی سایر دندان ها و همچنین ماندگاری دندان پر شده بسیار کمک می کند، انجام معاینات دوره ای به صورت دو بار در سال و در صورت نیاز حتی بیشتر، می باشد. متخصص با بررسی وضعیت دندان ها مشکلات و عفونت هایی که هنوز قابل مشاهده نیستند و فرد دردی احساس نمی کند را تشخیص می دهد و به درمان آنها اقدام می کند. در برخی موارد نیز با ارائه نکات مراقبتی معاینه را تمام می کند.
