رعایت بهداشت دهان دربارداری
درست است که بارداری تغییرات زیادی دردن مادر ایجاد میکند وز جمله تغییراتی که در دهان و دندانها رخ میدهد، میتوان به تغییر در دهان وثهها اشاره کرد. تغییر در سطح هورمونها در دوران بارداری باعث افزایش آسیبپذیری دهان وثه در برابر پلاک و باکتریها میشود. این موضوع میتواند منجر به حساس شدنثهها و افزایش احتمالوسیدگیندانها در دوران بارداری شود.
به علاوه، بیماری لثه در دوران بارداری میتواند تأثیرات جدی بر روی سلامت جنین داشته باشد. ابتلا به بیماری لثه میتواند احتمال زایمان زودرس یا مشکلات دیگری برای نوزاد ایجاد کند. بنابراین، رعایت بهداشتهان و دندان در دوران بارداری بسیار مهم است.
دربارهگرانیهای مربوط به عکسبرداری از صورت و دهان در دوران بارداری، در کلینیکهای تخصصی ارتودنسیسایل حفاظتی خاصی وجود دارد که هنگام انجام رادیوگرافی بر روی شکم بانوان، جنین را در معرض اشعه قرار نمیدهند. این وسایل حفاظتی به منظور حفاظت از سلامت جنین و کاهش هرگونه خطر احتمالی استفاده میشوند.
به طور کلی، مراقبت از بهداشت دهان و دندان در دوران بارداری بسیار اهمیت دارد میتواند به سلامت شما و جنینتان کمک کند. در صورتاشتن هرگونه نگرانی یا سوال، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید.
تاثیرات بارداری بر سلامت دهان و دندان
از عوارض بارداری برای دهان و دندان میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- عفونت لثه: احتمال بروز این ناراحتی در سه ماهه دوم بارداری بیشتر است. لثهها متورم و حساس میشود و ممکن است اندکی خونریزی لثهاندکی، به ویژه هنگام مسواک زدنو نخ کشیدنداشته باشد.
- بیماری تشخیص داده نشده لثه: اگر چه بارداری منجر به بیماری لثه نمیشود، اما بارداری بیماری لثه درمان نشده را تشدید میکند.
- تومورهای بارداری: رشد بیش از حد بافت در ناحیه لثهها عموماً در سه ماهه دوم مشاهده میشود. پزشکان احتمال میدهند که انباشته شدن پلاک عامل این تومورهای غیرسرطانی باشد. این زائدهها به راحتی خونریزی میدهند و ظاهری شبیه به تمشک دارند. تومورهای بارداری معمولاً پس از زایمان از بین میرود.
- تشکیل پلاک و جرم: بارداری مادران را بیشتر مستعد تشکیل پلاک میکند، جمع شدن پلاک نیز به نوبه خود منجر به ناراحتیهای لثه میشود. هورمونها، به ویژه هورمونهای استروژن و پروژسترون علت اصلی انباشته شدن پلاک هستند. انباشته شدن پلاک لزوماً ناشی از بیشتر شدن پلاک در دهان نیست، بلکه از این موضوع نشأت میگیرد که بدن نمیتواند مانند گذشته به راحتی و به سرعت با پلاک مقابله کند و آن را از بین ببرد. به همین دلیل است که رعایت بهداشت دهان و دندان در دوران بارداری بسیار مهم است. اگر پلاک از روی دندان پاک نشود، بیماری لثه بروز مییابد و اگر مادر از قبل دچار بیماری لثه باشد، اما به دلیل بدون درد بودن متوجه ابتلا به بیماری نباشد، این عارضه درمان نشده در دوران بارداری تشدید خواهد شد. دندانپزشک میتواند با جرم گیری پلاکها را از روی دندان پاک کند تا مادر بارداری را بدون تحمل بیماری لثه پشت سر بگذارد.
-
x-ray دندان در بارداری
به بانوان باردار توصیه میکنیم که هر زمان در طول این نه ماه به دندانپزشک مراجعه کردند، حتماً باردار بودن خود را به دندانپزشک اطلاع دهید تا هم از درمانهای خاص دوران بارداری برخوردار شوند و هم دندانپزشک احتیاط و مراقبت بیشتری را به کار بگیرد. اگر به دلایل اورژانسی یا ضرورت تشخیص مشکل دندانی نیاز به x-ray دندان باشد، دندانپزشک تمام نکات احتیاطی لازم را برای محافظت از مادر و جنین رعایت میکند. دندانپزشک از پیشبند سربی و گردنبند تیروئیدی برای محافظت از شکم، تیروئید و بقیه قسمتهای بدن استفاده میکند.
-
کشیدن دندان در دوران بارداری
کشیدن دندان در دوره بارداری نیاز به احتیاط و توجهیژه دارد. هرچند که دندانپزشکان معمولاً ترجح میدهند در طول بارداری دندان را کشیده نکنند، اما در صورت لزوم و در شرایط خاص ممکن است کشیدن دندان ضروری باشد. در هر صورت، تصمیم نهایی درباره کشیدن دنداناید توسط دندانپزشک و پزشک مربوطه گرفته شود.
در سهاهه اول بارداری، اندامهای جنین در حال تشکیل و شکلگیری هستند و بسیار آسیبپذیرند. بنابراین، اگر عمل کشیدن دندان در این دوره انجام شود، ممکن است برای جنین خطراتی به وجود آید. به همین دلیل، دندانپزشکان عموماً در سه ماهه اول بارداری اقدام به کشیدن دندان نمیکنند.
در سه ماهه دوم بارداری، جنین در حال رشد و نمو است و خطرات کمتری در صورت کشیدن دندان وجود دارد. بنابراین، این دوره زمان مناسبی برای انجامشیدن دندان و سایر درمانهای دندانپزشکی است.
در سه ماهه سوم بارداری، مادرینده به دلیل افزایش حجم شکم و عوارض دیگر بارداری، ممکن است نتواند به راحتی برای مدت طولانی روی صندلی دندانپزشکی دراز کشید. همچنین، خطر خونریزی در زمان کشیدن دندان در این دوره بیشتر است و ممکن است برای مادر خطرناک باشد.
بنابراین، در کلیت، کشیدن دندان در دوره بارداری باید با احتیاط و توسط دندانپزشک و پزشک مربوطه تصمیم گرفته شود. در صورت لزوم، دندانپزشک میتواندرنامهای برای کشیدن دندان در سه ماهه دوم بارداری تنظیم کند، اما همواره بهتر است با پزشک خود مشورت کنید و راهنماییهای او را در این زمینه دنبال کنید.
- عصبکشی دندان در دوره بارداریدندان عفونی یا با پوسیدگی گسترده نیاز به درمان سریع دارد. عصبکشی (روت کانال)یکی از متداولترین درمانهای این ناراحتی است که در آن پالپ زیر دندان عفونی قبل از پخش شدن عفونت در ناحیه پری اپیکال برداشته میشود. از آنجایی که احتمال دارد وضعیت نامناسب دهان و دندان به جنین آسیب بزند، عصبکشی باید در صورت ضرورت انجام شود. عصبکشی غالباً درمانی ضروری است و به نفع مادر و جنین است. پس از عصبکشی مانند هر درمان دیگری احتمال بروز عوارض وجود دارد، هر چند عصبکشی حداقل خطر را برای مادر و جنین دارد.درمان ارتودنسی در دوران بارداریشروع درمان ارتودنسی یا ادامه دادن درمان در دوران بارداری هیچ اشکالی ندارد. مادر باید متخصص ارتودنسی را از باردار بودن خود یا برنامه داشتن برای بارداری مطلع کند. بانوان باردار در بعضی موارد اضافه وزن پیدا میکنند و اندازه صورت یا دهانش تغییر میکند. در این شرایط دندانپزشک قالبگیری جدیدی از دهان و دندانها انجام میدهد، سپس پلاک ارتودنسی نامرئی (اینویزیلاین) را تنظیم و اندازه آن را تغییر میدهد، تا مطمئن شود که وسایل ارتودنسی اثر لازم را میگذارند. به علاوه زمان بین جلسات ارتودنسیکمتر میشود تا سیمهای ارتودنسی فلزی یا وسایل ارتودنسی لینگوال همراه با تغییرات وزن بدن تنظیم شود.
سلامت دهان و دندان در بارداری
بهترین شیوه مراقبت از دهان و دندان در دوران بارداری همانند دیگر مراحل زندگی است. دندانها را باید دو بار در روز مسواک زد، یک بار نخ کشید و به طور منظم به دندانپزشک مراجعه نمود.
- دندانها را حداقل دو بار در روز با خمیردندان فلوراید مسواکبزنید. سه بار در روز مسواک زدن به مقابله با پلاکها کمک بیشتری میکند.
- بین دندانها را هر روز نخبکشید.
- برای جرم گیری و معاینه به طور منظم به دندانپزشک مراجعه کنید.
- استفاده از دهانشویه ضدمیکروبی به از بین بردن پلاکها کمک میکند.
- اگر از حالت تهوع صبحگاهی رنج میبرید و استفراغ میکنید، دهان را با محلول تهیه شده از یک قاشق چایخوری جوش شیرین و آب بشویید.
- مواد غذایی مفید برای لثهها میل کنید که حاوی موادی مانند کلسیم، B12 و ویتامین ث باشد.