قطره آهن برای کودکان و تاثیر آن بر دندان

در بازار موجود هستند انواع مختلفی قطره های آهن. برخی از این قطره ها محصولات ایرانی هستند و برخی دیگر از برندهای خارجی تولید می شوند. مصرف قطره های آهن می تواند باعث تشکیل جرم و تغییر رنگی شود که به سمت سیاه متمایل است و روی دندان های کودکان ظاهر می شود. شدت تغییر رنگ دندان ها بستگی به نوع قطره آهن مصرفی و شرکت تولید کننده آن دارد. به هر حال، لازم به ذکر است که هیچ قطره آهنی وجود ندارد که باعث تغییر رنگ و تیرگی دندان های کودکان نشود. اما این مشکل نباید به دلیلی باعث قطع مصرف قطره آهن توسط کودکان شود. ما حق قطع مصرف قطره آهن توسط عزیزانمان را نداریم. در عوض، لازم است راه حل هایی برای کاهش حداقلی تشکیل رسوب و جرم های قطره آهن روی دندان های کودکان پیدا کنیم. رعایت بهداشت دهان و دندان نقش مهمی در کنترل و کاهش جرم و تغییر رنگ دندان های کودکان ناشی از مصرف قطره آهن دارد.

جلوگیری از سیاه شدن دندان کودکان با قطره آهن

در این قسمت به معرفی چند روش موثر در جلوگیری از سیاه شدن بیش از اندازه ی دندان کودکان، به دلیل مصرف قطره آهن می پردازیم:

1.هیچگاه نیم ساعت قبل و نیم ساعت بعد از مصرف قطره ی آهن، به کودک خود آبمیوه های اسیدی؛ “مثل: آب مرکبات و آب گوجه فرنگی” ندهید. (مصرف نوشیدنی های اسیدی نیم ساعت بعد از مصرف قطره آهن بلامانع است.)

2.نوشیدن آب خالص بلافاصله بعد از مصرف قطره آهن (برای نوزادان می توانید به دوجرعه آب بسنده کنید.)

3.مسواک زدن دقیق قبل از مصرف قطره ی آهن. (این کار باعث جلوگیری از تجمع جرم های قطره آهن روی پلاک های میکروبی سطح دندان کودکان، می شود.)

اگر دندان های کودک تمیز و سیقلی باشند، قطره ی آهن مصرفی زودتر از حفره ی دهان به سمت معده منتقل می شود.

4.قطره ی آهن را در حلق کودک بچکانید و از ریختن قطره ی آهن روی دندان های کودک اجتناب نمایید. (بعد از بلع قطره ی آهن توسط کودک می توانید دو جرعه آب یا نوشیدنی های طبیعی غیر اسیدی (مانند: آب هندوانه) به وی بخورانید.)

5.هرگز قطره ی آهن را با ماده ی دیگر ترکیب نکنید. (به طور مثال هیچگاه برای سهولت در مصرف قطره ی آهن، آن را با نوشیدنی های دیگر مخلوط نکنید.)

روش های مذکور کمک شایان ذکری برای به حداقل رساندن جرم، رسوب ناشی از قطره ی آهن و همچنین کاهش پوسیدگی احتمالی زیر این رسوبات، می کنند.

نشستن رنگدانه های قطره ی آهن روی دندان کودکان بدیهی است. ولی با این حال می توان با رعایت موارد فوق الذکر و توجه به بهداشت دهان و دندان کودکان، از شدت تیرگی و سیاه شدن دندان توسط قطره ی آهن، کاست.

نکته جالب این است که زمانی که والدین ، فرزندان خود را با پوسیدگی بالا به مطب می اورند، همچنان معتقدند این پوسیدگی ها همان رسوبات ناشی از قطره آهن است. یعنی متوجه تفاوت بین خوردگی دندان و رسوبات ایجاد شده نمی شوند. چون چند باری بعد از استفاده از قطره آهن سیاهی های روی دندان را مشاهده کرده اند، فکر می کنند هر سیاهی و تغییر رنگی در سطح دندان فقط ناشی از رسوبات قطره آهن است !

نکته خیلی مهم این است که باید این رسوبات در صورت همکاری کودک ، هر چه سریعتر برداشته شود و در عین حال بهداشت دهانی بخوبی رعایت شود. در صورتی که بهداشت دهانی رعایت نشود و رسوبات را با توجه به سن کم کودک نتوان برداشت، قطعا شاهد پوسیدگی های شدید خواهیم بود. ولی اگر علی رغم وجود این رسوبات، بهداشت دهانی خیلی خوب رعایت شود و چکاپهای روتین دندانپزشکی نیز انجام شود ،  دندان ها پوسیده نمی شوند و زمانی که کودک 3 سالگی را رد کرد، می توانیم رنگدانه های ناشی از قطره آهن را به راحتی برداریم ، بدون آنکه نگران پوسیدگی های ناشی از قطره آهن باشیم .

آیا قطره آهن خارجی نیز دندان را سیاه می کند؟

بسیاری از والدین این سوال را می پرسند که آیا اگر قطره آهن را عوض کنیم و قطره های آهن خارجی بگیریم ، دندانهای کودک سیاه نمیشوند ؟ آیا قطره آهن خارجی بهتر است و کمتر رسوب می گذارد ؟ آیا قطره آهن خارجی دندانهای فرزندم را سیاه نمیکند ؟

گفتنی است هر قطره آهنی که به کودک داده میشود فارغ از اینکه ایرانی یا خارجی باشد، یک مقدار رسوب بر روی دندان ها می گذارد. این مقدار می تواند کم و زیاد باشد اما احتمال اینکه صفر باشه و هیچ رسوبی بجا نگذارد ، غیر محتمل است .

همانطور که در مباحث قبلی نیز اشاره شد، این موارد کاملا با رعایت بهداشت دهانی – دندانی ارتباط دارد . به این صورت که دندان های کودک حتما قبل از مصرف قطره آهن ، باید مسواک زده شده و تمیز باشد .  مورد بعدی که باید متذکر شد این است که در صورت وجود دندان پوسیده داخل دهان کودک ، امکان تغییر رنگ دندانها و تیز پیشرفت پوسیدگی های دندانی بسیار زیاد است . پس مهمترین عامل در رنگ پذیری دندانهای کودکان متعاقب مصرف قطره آهن ، بهداشت دهانی مناسب میباشد . لازم به ذکر است که برخی برندهای قطره آهن همانند سیدرال می تواند رسوب کمتری روی سطوح دندانها بجا بگذارد ، اما اینکه قطره  آهنی به بازار آمده باشد که هیچ رسوبی نگذارد ، دور از ذهن میباشد .

زمان مناسب جهت مراجعه به دندانپزشک کودکان برای سیاهی دندان

نکته قابل توجه که در مبحث قطره آهن وجود دارد این است که، لطفا همه تیرگی هایی که بر روی دندان ها مشاهده میکنید را به قطره آهن ربط ندهید. جه بسا که این تیرگی ها نشان از  ایجاد و پیشرفت پوسیدگی داشته باشد.

و اما پدر مادرهای زیادی هستند زمانی که کودک خود را نزد دندانپزشک اطفال مییرند ، در مطب سوپرایز میشوند. زیرا به انها اعلام می شود تیرگی هایی که مشاهده می کنند، رسوب قطره آهن نیست ، بلکه پوسیدگی های شدید دندان کودک است. با توجه به موارد فوق الذکر بهتر است با رویش اولین دندان شیری، به دندانپزشک کودکان مراجعه شود تا با باید ها و نبایدهای مرتبط با دندانهای فرزندان بیشتر و بهتر آشنا شد . پس از ان هم کودکان باید هر 3 الی 6 ماه یکبار تحت نظر دندانپزشک اطفال باشند تا احیانا اگر تغییر رنگ دندانی یا پوسیدگی ایجاد شد، برای جلوگیری از پیشرفت و عوارض ناشی از آن اقدام به موقع و صحیح صورت پذیرد .

نحوه پیشگیری از سیاهی دندان ناشی از مصرف قطره آهن

سوالی که خیلی از والدین مطرح میکنند این است که قطره آهن را چگونه به کودک بدهیم  تا مانع از سیاه شدن دندان ها شویم؟

کفتنی است قطره آهن چه به صورت خالص باشد چه داخل قطره های مولتی ویتامینی باشد که به کودکان می دهیم، باعث تغییر رنگ دندان می شود و چیزی که مهم است تا مانع سیاهی دندان شود، این است که حتما قطره آهن در حلق کودک ریخته شود. داخل دهان کودک به هیچ عنوان نباید به قطره اهن الوده شود. همچنین بعد از استفاده از قطره اهن 2 جرعه اب به کودکان بدهید تا دهانشان کاملا شسته شود. برای اینکه رسوب و سیاهی ناشی از قطره آهن روی دندان های کودک کمتر شود ،  بهتر است که نیم ساعت قبل و نیم ساعت بعد از استفاده از قطره اهن ، به هیچ عنوان از مرکبات و ابمیوه هایی که حاوی مواد اسیدی استفاده نشود.درست است که آهن با ترکیب ویتامین c بهتر جذب می شود اما تا نیم ساعت قبل و بعد از قطره اهن نباید ویتامین c مصرف شود.

عوارض مصرف قطره آهن در نوزادان

با توجه به بایدها و نبایدهای بیان شده در این مطلب و رعایت بهداشت دهان و دندان، مطمئنا استفاده از قطره ی آهن هیچ ضرری برای دندان کودک خواهد داشت؛ بلکه حتی به جبران کم خونی ناشی از فقر آهن کودک، کمک شایان ذکری می نماید.
برای تکمیل اطلاعات خود در مورد نحوه ی مصرف قطره ی آهن و جلوگیری از سیاه شدن دندان دلبندتان با بهترین دندانپزشک اطفال در تهران، مشورت کنید.

نکته ای که باید به آن حتما اشاره کنیم این است که خیلی از پدرمادرها پس از دیدن رسوبات ناشی از قطره آهن و پوسیدگی های دنذانی ناشی از آن بهتر نیست قطره اهن را به کل حذف کنیم؟ یا زمانی که به مطب مراجعه می کنند و میزان بالایی از رنگدانه هایی که روی دندان کودک نشسته را میبینند، درجا تصمیم به قطع خودسرانه قطره آهن می گیرند.

لازه به ذکر است این کار درست نیست . چراکه این قطره خیلی مواقع بخاطر کم خونی ناشی از فقر آهن به کودک شما داده شده و زمانی که شما ان را قطع میکنید باعث می شوید که کم خونی کودکتان حالت مزمن پیدا کرده و کودک تا آخر عمر باید با عوارض ناشی از کم خونی خود ، دست و پنجه نرم کند . پس تا زمانی که پزشک معالج کودکتان قاطع و صریح از شما میخواهد که قطره اهن را استفاده کنید، حتما استفاده بفرمایید. و فقط کافیست موارد زیر را رعایت کنید:

بهداشت دهان و دندان را به خوبی رعایت کنید و قبل از استفاده از قطره آهن دندان کودک را حسابی مسواک بزنید . آبمیوه ها و یا فراورده های اسیدی و حاوی ویتامین c را تا نیم ساعت قبل و نیم ساعت قبل از قطره اهن به کودک ندهید . حتما و حتما قطره اهن در حلق کودک چکانده شود و بعد از ان 2 جرعه اب به کودک داده شود .و در آخر ذکر این نکته ضروری بنظر میرسد که جهت چکاپهای منظم هر ۳ الی ۶ ماه یکبار به دندانپزشک کودکان مراجعه بفرمایید .