علت بوی بد دهان چیست؟
بوی بد دهان، به عنوان هالیتوزیس شناخته میشود، و معمولاً ناشی از علل مختلف است. خوشبختانه، اکثر موارد هالیتوزیس قابل درمان هستند. با این حال، برخی افراد به دلیل آگاهی ناکافی درباره این بیماری یا عدم پیدا کردن روش درمان، ممکن است احساس ناراحتی ذهنی کنند و از تعامل با دوستان و آشنایان خود دوری کنند. گاهی اوقات، به دلیل عدم شناخت دقیق علت اصلی بوی بد دهان، افراد ممکن است گیج شوند. به همین دلیل، شخص مجبور به استفاده مداوم از آدامس، قرص‌ها یا اسپری‌های خوشبو کننده دهان میشود که ممکن است عوارضی را به همراه داشته باشند.
علاوه بر ابعاد ارتباطی و اجتماعی، بوی بد دهان میتواند عوارض پزشکی نیز داشته باشد. به این دلیل که میتواند نشانه‌ای از یک وضعیت غیرطبیعی یا حتی بیماری‌های خطرناک مانند سرطان ریه یا نارسایی کلیه باشد.
هالیتوزیس
هالیتوزیس اصطلاح پزشکی برای بوی بد دهان است. در بعضی افراد این بو آنقدر شدید است که از آن بعنوان سرطان بوی بد دهان نام میبرد. در واقع چنین سرطانی وجود ندارد اما هالیتوزیس ممکن است نشانه ای از سرطان باشد که در قسمت علل بوی بد دهان ذکر خواهیم کرد. اگر شما هم دچار نفس بدبو شده اید، نباید حس بدی داشته باشید. تقریباً از هر ۵ نفر ۱ نفر در جمعیت عمومی از آن رنج می برند و بسیاری از افرادی که فکر می کنند به این بیماری مبتلا هستند، در واقع مبتلا نیستند.
در برخی موارد، دلایل ایجاد بوی بد دهان ساده و قابل پیشگیری است ، بنابراین دیگران سریع قضاوت می کنند، اما موارد استثنایی و نادر وجود دارد که در آن شخص مبتلا به هالیتوزیس نیاز به مراقبت پزشکی داشته باشد. دانستن اینکه چه عواملی باعث بوی بد دهان می شود می تواند به شما در تشخیص مشکل کمک کند. در بیشتر موارد، بوی بد دهان جدی نیست، اما اگر بیش از چند هفته طول بکشد، ممکن است علامتی بر وجود یک مشکل اساسی باشد.
بطور کلی فهمیدن نفس بد بو کار سختی نیست. دیگران هم ممکن است متوجه این مشکل شوند و به شما اطلاع دهند یا از شما فاصله بگیرند. بارزترین نشانه بوی بد دهان توجه به بوی ناخوشایند دهان است.
علائم و نشانه های دیگر بوی بد دهان عبارتند از:
- طعم ناخوشایند، ترش یا تغییر در طعم دهان
- خشکی دهان
- بروز یک پوشش بر روی زبان
- گلودرد
- سوزش زبان
علت های بوی بد دهان چیست؟
تولید بوی نامطبوع در دهان ناشی از وجود باکتری هایی است که در دهان زندگی میکنند. این باکتری ها باعث تجزیه مواد غذایی، پروتئین ها و حتی سلول های پوستی میشوند.این فرایند باعث تولید و آزاد سازی ترکیبات گوگرد میشود که دلیل اصلی بوی بد دهان است. رعایت بهداشت و حفظ سلامت دهان و دندان بهترین راهکار پیشگیری از نفس بد بو است. اما مواقعی وجود دارد که حتی با رعایت بهداشت دهان و مسواک زدن مستمر هم این بو از بین نمیرود که در ادامه به آن میپردازیم.
بوی دهان ما آیینه ی سلامتی و یا بیماری ماست. علت اصلی بوی بد دهان می تواند در داخل یا خارج از دهان باشد. در بیش از ۸۵ درصد موارد، دلیل بوی بد دهان به مشکلات و بیماری های دهان و دندان مرتبط است. در ۱۵ درصد باقیمانده نیز علت بوی بد دهان مربوط به موارد دیگری است که در ادامه ذکر خواهد شد.
حدود ۸۵٪ بوی بد دهان مربوط به مشکلات دهان و دندان میباشد.
- بوی بد دهان با منشا دهانی
- بوی نامطبوع دهان به علت تغییرات هورمونی
- نفس بد بو به علت مصرف مواد خوراکی و دخانیات
- بوی بد دهان به علت بیماری های داخلی و سیستمی
بوی بد دهان با منشا دهانی شایع ترین علت بوی بد دهان
دلایل مرتبط با حفره ی دهان عبارتند از:
- دندان ها : وجود دندان های پوسیده یا پرکردن نامناسب دندان ترمیم شده ، در اثر ایجاد گیرغذایی در موارد گفته شده به لثه ی محافظ دور دندان آسیب می رسد و به خودی خود می تواند موجب بوی بد دهان شود.
- لثه : با علائم مشخصه خونریزی و قرمزی بافت لثه که در اثر مسواک زدن غیر صحیح و خارج نشدن مواد غذایی از لثه، بوی بد دهان را نیز به همراه خواهد داشت.
- زبان : در گروه اندکی از افراد، بلند بودن جوانه های چشایی ( پرزهای زبان ) در بخش انتهای زبان می تواند عاملی برای ایجاد بوی بد دهان باشد که با مسواک زدن روی زبان معمولا” بوی بد دهان از بین می رود.
- پلاکت های باکتریایی : شروع آن از یک پلاکت زرد رنگ نرم و چسبیده، بعد از مدتی که مسواک می زنید تشکیل می شود و طی فرایند شناخته شده ای تبدیل به جرم می شود.
- روکش نامناسب دندان : استفاده از روکش های نامناسب، باعث عفونت دندان و لثه و در تنیجه بوی بد دهان میشود.
- دندان مصنوعی : مواد غذایی بین لثه و دندان مصنوعی میتواند علت بوی نامطبوع دهان باشد.
- ارتودنسی: گیر کردن مواد غذایی لابلای سیم های ارتودنسی میتواند باعث ایجاد بوی بد دهان در ارتودنسی شود.
-
توصیه هایی برای جلوگیری از بوی بد دهان
مسواک بزنید
سعی کنید روزی دو بار و ترجیحاً بعد از وعده های غذایی مسواک بزنید. هر 2 تا 3 ماه مسواک خود را عوض کنید تا از انتقال آلودگی به داخل دهان جلوگیری شود. قبل از خواب مسواک بزنید و با دهانشویه بدون الکل یا با آب نمک شستشو و غرغره کنید.
زبان را مسواک بزنید
باکتری ها، مواد غذایی و سلول های مرده معمولاً بر روی زبان تجمع می کنند، به خصوص در افراد سیگاری یا افرادی که مبتلا به خشکی دهان هستند. یک اسکراپر زبان (tongue scraper) برای زدودن پلاک های میکروبی مفید است.
-
از نخ دندان استفاده کنید
مسواک زدن فقط حدود ۶۰ درصد از سطح دندان را تمیز می کند. نخ دندان باعث خروج ذرات مواد غذایی و پلاک از بین دندانها می شود.
تمیز نگه داشتن پروتزهای دهانی
هر چیزی را که وارد دهان شما می شود، از جمله دندان مصنوعی، ابزارهای ارتودنسی و بطور کلی هر وسیله دیگری، باید طبق دستورالعمل روزانه تمیز شود. تمیز کردن این وسیله ها از ایجاد باکتری ها و انتقال مجدد آن به دهان جلوگیری می کند.
از خشکی دهان پیشگیری کنید
اگر شما دچار خشکی دهان هستید، بهتر است از مصرف دخانیات و نوشیدنی‌های الکلی خودداری کنید. به جای آن، سعی کنید آب بیشتری بنوشید. همچنین، می‌توانید با جویدن آدامس یا مکیدن آب نبات (بدون قند)، تحریک تولید بزاق را تسهیل کنید. اگر خشکی دهان به صورت مزمن باشد، پزشک ممکن است داروهایی تجویز کند که ترشح بزاق را تحریک کنند. علاوه بر این، می‌توانید از مواد مرطوب کننده دهان بدون نیاز به نسخه پزشکی مانند اسپری‌های مخصوص دهان و شستشوها یا ژل‌های مرطوب کننده دهان استفاده کنید.
از یک رژیم غذایی مناسب پیروی کنید
سیر، پیاز، و غذاهای پر ادویه در ایجاد بوی نامطبوع موثرند. هنگام حضور در اجتماعات از خوردن این مواد غذایی خودداری کنید مصرف زیاد غذاهای قندی هم علاوه بر همه معایبی که دارد، با بوی دهان مرتبط است. خوردن صبحانه حاوی غذاهای جامد متشکل از نان، غلات و سبزیجات می تواند به تمیز کردن قسمت پشت زبان کمک کند.
مصرف دخانیات ممنوع
از استعمال دخانیات و جویدن محصولات مبتنی بر تنباکو خودداری کنید.
داروهای گیاهی برای درمان بوی بد دهان
مهم نیست که بوی بد دهان به دلایل مختلف و ساده یا جدی ایجاد شود، هر چند با این بوی نامطبوع زندگی کردن غیرممکن است!اخبار خوش برای شما این است که نیازی نیست با بوی بد دهان به زندگی خود ادامه دهید.
۷ گیاهی که در ادامه معرفی میشوند، تنها برای پنهان کردن بوی نامطبوع دهان نیستند، بلکه تحقیقات نشان داده است که این گیاهان، به ویژه در صورت استفاده همزمان، منجر به تطهیر محیط دهان و عطرانیدن تنفس میشوند.
- نعناع فلفلی
- درخت چای
- مریم‌گلی
- مرمکی
- میخک
- کاج سوزنی
- اکالیپتوس
- ترکیب سرکه و گلاب
