دیابت چه مشکلاتی برای دهان و دندان ایجاد می‌کند.
همان‌طور که پیشتر نیز گفته شد، افراد دیابتی با تاخیر در بهبود زخم مواجه هستند. اما این تنها مشکلی نیست که سلامت دندان و دهان آن‌ها را تحت تاثیر قرار می‌دهد، بلکه ابتلا به پریودنتال لثه که باعث دردناک شدن استخوان دهان، بوی بد، مشکلات جویدن و حتی سست شدن ریشه دندان می‌شود را باید به‌عنوان تاثیر دیابت بر بیماری های دندان و دهان قلمداد کرد. همچنین افراد مبتلا به این بیماری، عارضه‌های دهانی مانند خشکی، قارچ و پوسیدگی دندان را بیشتر تجربه می‌کنند که اصطلاحا از آن با عنوان برفک دهانی یاد می‌شود که لکه‌هایی سفید رنگ و یا لک داخل دندان، حفره‌های دهانی را پر می‌کنند و باعث ایجاد درد و سوزش می‌شوند. این بیماری معمولا به‌علت کاهش سطح بزاق اتفاق می‌افتد و مصرف دخانیات این مشکل را تشدید خواهد کرد. از طرفی درمان اکثر بیماری‌ها چنانچه نیاز به جراحی داشته باشد، بسیار خطرناک خواهد بود. زیرا مشخص نیست زخم‌ها چه زمانی بهبودی کامل پیدا کنند.
به‌طورکلی بیمار مبتلا به دیابت باید مدام زیر نظر پزشک متخصص باشد تا بیماری او کنترل شود. گاهی کنترل بیماری از طریق داروهای خوراکی است و گاهی نیاز به تزریق مداوم انسولین وجود دارد. اما تاثیر دیابت بر بیماری های دندان و دهان یک تاثیر دوسویه است. به‌طوری که هرچقدر قند خون بر لثه و دندان اثر می‌گذارد و باعث بیماری می‌شود، وجود بیماریهای دهان و دندان نیز کنترل قند خون را دشوار خواهد کرد.
چرا افراد دیابتی با مشکلات دهان و دندان مواجه می شوند
وقتی سطح قند در خون افراد بالا باشد، به این معناست که سطح قند در بزاق نیز بالاتر از حد معمول است. در چنین وضعیتی باکتری‌هایی که روی پلاک دندان زندگی می‌کنند، قند موجود در بزاق را به‌عنوان غذا استفاده می‌کنند و باعث ایجاد پوسیدگی و عفونت های لثه می‌شوند. بنابراین درباره تاثیر دیابت بر بیماری های دندان و دهان باید گفت، اگر قند خون کنترل نشود و بزاق همچنان شیرین بماند و پلاک روی دندان‌ها وجود داشته باشد، امکان دندان درد، درد استخوان فک و عفونت لثه کاملا محتمل است که در نهایت به از دست دادن دندان منجر می‌شود.
دیابت بر کدام بخش از دهان و دندان اثر می‌گذارد
به‌طورکلی درباره تاثیر دیابت بر بیماری های دندان و دهان باید گفت، افزایش قند خون بر:
- لثه
- دندان
- و دهان
اثر خواهد گذاشت.
از علائم بیماری لثه در اثر ابتلا به دیابت می‌توان به لثه متورم و خونریزی کننده، درد در لثه، دور شدن لثه از دندان، فاصله گرفتن دندان‌ها از هم، چرک کردن لثه و بوی بد دهان اشاره کرد. از مقدمات ابتلای دندان افراد دیابتی به بیماری باید از پلاک گرفتن دندان، ایجاد حفره روی آن‌ها و دردناک شدن آن‌ها نام برد. از علایم بیماریهای دهانی هم ابتلا به کاندیدیازیس یا برفک دهانی است که نوعی عفونت قارچی محسوب می‌شود.
منظور از تعداد ریشه ها و کانال هر دندان چیست؟
برای پیشگیری از ابتلا به بیماریهای دهن و دندان چه باید کرد
اگر براساس آزمایشات تشخیصی ثابت شده است که دچار قند خون بالا و دیابت هستید، منطقی است که به‌صورت منظم تحت نظر یک دندانپزشک مجرب باشید. زیرا حتی گاهی مسواک زدن عادی و نخ دندان کشیدن هم باعث بروز خونریزی در دهان می‌شود و مقدمه مشکلات بعدی خواهند شد. اگر معاینات منظم را در دستور کار زندگی خود ندارید، حتما در صورت بروز درد در لثه، بوی بد دهان، برفک و یا حس طعم بد به دندانپزشک مراجعه کنید و تاثیر دیابت بر بیماری های دندان و دهان را ناچیز در نظر نگیرید.
آیا در صورت ابتلای بیماران دیابتی به مشکلات دهان و دندان، این مشکلات قابل درمان است؟
همه چیز به این موضوع بستگی دارد که چه زمانی متوجه مشکلات دهانی خود شوید و چه سطحی از دیابت را تجربه می‌کنید. به‌هرحال امکان خود درمانی وجود ندارد و نمی‌توان عوارض دهانی و دندانی را نادیده گرفت یا بهبود آن را به گذر زمان موکول کرد. دندانپزشک با بررسی دقیق مشکل و رویت پرونده پزشکی شما تصمیم به جراحی دندان، تمیز کردن آن یا درمان‌های دارویی می‌گیرد. گاهی حل این مشکل به سادگی استفاده از یک دهان‌شویه مخصوص است که پزشک تجویز می‌کند. برای خشکی دهان یا عفونت‌های قارچی هم درمان‌های متعددی وجود دارد که دندانپزشک برای کاهش تاثیر دیابت بر بیماری های دندان و دهان برای شما در نظر خواهد گرفت.
افراد دیابتی در معرض ابتلا به انواع امراض کلیوی، قلبی و دهان و دندان قرار دارند. بنابراین گام اول برای حفظ سلامتی، کنترل قند خون است. اگر مبتلا به دیابت هستید، آن را به خوبی کنترل کنید و پرهیزهای غذایی که برایتان در نظر گرفته شده است را رعایت کنید. در نظر گرفتن نکاتی که در ادامه آمده است می‌تواند تاثیر دیابت بر بیماری های دندان و دهان را کاهش دهد:
- قند خون خود را تحت نظر یک پزشک متخصص کنترل کنید و تک تک دستورات دارویی و پرهیزهای غذایی را رعایت نمایید
- حداقل دو بار در روز به شیوه‌ای اصولی و با یک ابزار استاندارد مسواک بزنید و استفاده منظم از نخ دندان را فراموش نکنید
- یک دندانپزشک مجرب را در جریان پرونده پزشکی قند خون قرار دهید و معاینات منظم دوره‌ای را نزد او انجام دهید. دندانپزشک باید دقیقا بداند شما چه داروهایی را با چه دوزی چند بار در روز مصرف می‌کنید
- رژیم غذایی سالم داشته باشید و ورزش مناسب و منظم را از برنامه زندگی خود حذف نکنید
- مصرف دخانیات را کنار بگذارید، دود باعث تورم و التهاب لثه و آسیب‌پذیری آن خواهد شد، روش‌های اصولی ارک سیگار را در پیش بگیرید
- اگر از دندان مصنوعی استفاده می‌کنید یا ایمپلنت و کامپوزیت دارید، چنانچه احساس درد در لثه داشتید یا هنگام جویدن با مشکل مواجه شدید، پزشک خود را در جریان قرار دهید.
کلام آخر
در تاثیر دیابت بر بیماری های دندان و دهان همین بس که افراد مبتلا به قند خون بالاتر مستعد ابتلا به انواع بیماریهای دهانی هستند و چنانچه بیماری خود را در سطح کنترل شده‌ای مهار نکنند، ممکن است علاوه بر اینکه مشکلات سلامتی متعددی در دیگر بخش‌های بدن مانند کلیه، قلب، چشم، پا و … داشته باشند در سلامت دهان و دندان هم دچار چالش شوند. بنابراین این افراد ضمن اینکه باید برای کنترل بیماری خود به یک پزشک مجرب مراجعه کنند، باید معاینات منظم دندانپزشکی را نیز دنبال کنند. همچنین رعایت نکاتی که در این مقاله گفته شد از جمله مسواک زدن اصولی و منظم، مراقبت از بهداشت لثه، عدم استعمال دخانیات و … نیز به‌طور چشمگیری می‌تواند سلامت دهان و دندان را تضمین کند. رژیم غذایی درست و حرکات بدنی منظم را هم نباید در کنترل قند خون و به‌تبع سلامت دهان نادیده گرفت.
