درمان حاصل فاصله بین دندان ها، همانند هر مشکل دیگری در دهان، بستگی به علت اصلی آن دارد. در برخی از موارد، این فاصله بین دندان ها به طور طبیعی وارد دهان فرد می شود، به‌طوری‌که روکش لثه بین دندان‌ها نازک است یا هم نیست و از طریق دستگاه دربینی دندان ها قابل مشاهده است. یکی از علل شایع فاصله بین دندان ها، توسعه بزرگسالانه دندان‌ها است. هنگامی که دندان‌ها بزرگ می‌شوند، فضای بین دندان‌ها نیز بزرگتر می‌شود و احتمالاً ممکن است فاصله‌ای در بین آن‌ها شکل بگیرد. همچنین عوامل مختلف دیگری ممکن است نیز تاثیر گذاشته و به فاصله بین دندان‌ها منجر شوند، از جمله رژیم غذایی، عوالم جانبی (مانند سوراخ‌های دندان)، فشار عصبی، عدم تطابق بین ابعاد دندان‌ها و فک‌ها، و غیره. برای درمان فاصله بین دندان ها، روش‌های مختلفی از جمله بهره گیری از روکش لثه، پرکردن فاصله با مواد ترمیمی، روکش کامپوزیتی، استفاده از سنگ‌زنی و اصلاح شکل دندان‌ها، استفاده از براکت و وایرهای ارتودنسی و غیره مورد استفاده قرار می‌گیرند. انتخاب روش درمان، بستگی به علت اصلی فاصله بین دندان ها، سطح سلامت دندان ها، نیازهای بیمار و توصیه های دندانپزشک خواهد داشت. به طور کلی، مشکل فاصله بین دندان ها قابل درمان است و بیماران می توانند با مراجعه به دندانپزشک خود، مشکل را برطرف کنند و به دندان های سالم و زیبا دست یابند.

به طور کلی، تمیزی دندان ها و به خوبی مسواک زدن و نخ دندان کشیدن، تضمینی برای بهبود عملکرد آن ها نیست. برای اینکه در کنار درخشندگی لبخند خود عملکرد گفتاری و جویدنی خوبی داشته باشید لازم است که تمام مشکلات تراز دندان ها شامل فاصله بین دندانها را اصلاح و درمان کنید.

علت فاصله افتادن بین دندان ها در بزرگسالی و کودکی

شکاف یا فاصله بین دندان ها در اصطلاح دندانپزشکی به دیاستما مشهور است. دیاستما یا همین فاصله بین دندانها، معمولا بین دو دندان جلویی در فک فوقانی دیده میشود. اما این فاصه تنها در بین این دو دندان وجود ندارد و اساسا بین هر دو دندان در هر بخشی از دندان ها ممکن است چنین چیزی ببینیم.

دیاستما معمولا در میان کودکان شایع است اما بزرگسالان نیز میتوانند چنین چیزی داشته باشند. علت فاصله بین دندانها، می‌تواند به دلایل مختلفی باشد که در ادامه با برخی از مهمترین علل آن آشنا خواهید شد.

فاصله بین دندانها به دلیل کوچک بودن آنها

به طور کلی زمانی که دندان های یک شخص از حالت عادی کوچکتر هستند به طور قطع بین دندان ها فاصله خواهد افتاد. در صورت کوچک بودن دندن های فوقانی، شاهد فاصله بین دندانهای جلو هستید. اندازه دندان ها توسط عواملی مثل ژنتیک مشخص میشود؛ بنابراین دیاستما میتواند یک وضعیت ژنتیکی و خانوادگی باشد.

عدم تناسب سایز استخوان فک و دندان

در بعضی از افراد، علت فاصله بین دندان ها، عدم تناسب بین اندازه دندانها و سایز استخوان فک است. اگر بین اندازه استخوان فک و اندازه دندانها ناسازگاری و ناهماهنگی وجود داشته باشد (مثلا یکی از آنها خیلی کوچک یا خیلی بزرگ باشد)، در این صورت فاصله و شکاف بین دندانها یا شلوغی دندان ها را تجربه خواهید کرد.

(نکته: به طور معمول یک تناسب منطقی بین اندازه دندان ها و فک وجود دارد)

کشیدن دندان، باعث ایجاد فاصله بین دندان

گاهی اوقات ممکن است یکی از دندان ها کشیده شود یا به طور کلی بمیرد. در این صورت یک جای خالی در روی لثه ایجاد میشود. ما کاری به این جای خالی نداریم زیرا میتوانیم با روش های مختلفی مثل ایمپلنت دندان، بریج و یا پروتز دندان آن را پر کنیم. اما اگر این جای خالی پر نشود، دندان های مجاور به سمت این جای خالی حرکت میکنند. بنابراین بین  سایر دندان ها فاصله می افتد.

لبیال فرنوم، علت فاصله بین دندانهای جلو

لبیال فرنوم همان بخشی از دهان است که لثه های فک بالایی در بخش جلو را به بخش داخلی لب بالایی متصل میکند. این فرنوم یک زائده کوچکی است که اگر لب خود را بالا بدهید به راحتی قابل مشاهده است. زمانی که این زائده بزرگ شود میتواند بین دو دندان جلویی قرار گرفته و باعث ایجاد فاصله زیاد بین دندان های جلویی شود.

عادات بد، علت فاصله افتادن بین دندانهای کودکان

برخی از عادت های بد کودکی نیز، ممکن است باعث ایجاد فاصله بین دندان ها شود. عادات بد کودکی مانند مکیدن انگشت شست می تواند دندانهای جلو را بیشتر به سمت خارج هل دهد و باعث ایجاد فاصله بین دندان ها یا دیاستما شود. علاوه بر مکیدن انگشت شست، مکیدن بیش از حد پستانک ها نیز میتواند چنین نتیجه ای به دنبال داشته باشد و باعث فاصله افتادن بین دندانها در کودکی شود.

ریفلاکس بلع

در كودكان بزرگتر و بزرگسالان، دیاستما می تواند ناشی از رفلكس‌های نادرست بلع باشد. ریفلاکس بلع، به بلعیدن غذا و هدایت کردن آن به سمت گلو و مری گفته میشود. زمانی که شما یک لقمه را جویده و میخواهید آن را ببلعید، نوک زبان به سمت سقف دهان حرکت کرده و به آن میچسپد. در این حالت لقمه بلعیده میشود.

اما در برخی افراد (بیشتر کودکان) نوک زبان به جای حرکت به سمت کام دهان، به سمت دندان های جلو فشار وارد میکند. به مرور زمان این فشار وارد کردن ها علت فاصله افتادن بین دندان های جلو میشود.

دیاستما بر اثر عفونت و بیماری

دیاستما همچنین می تواند ناشی از پریودنتیت و بیماری لثه باشد. در این بیماری، لثه دچار التهاب و عفونت میشود و اگر پریودنتیت درمان نشود میتواند به بافت دندان ها و همچین لثه آسیب وارد کند. عفونت لثه و در نهایت بروز بیماری لثه میتواند بسیار خطرناک باشد و به هیچ عنوان نباید به آن بی توجهی شود.

بیماری لثه باعث ضعیف شدن و یا تحلیل رفتن استخوان فک میشود و می تواند به لق شدن و سپس افتادن دندان منجر شود. به همین دلیل آسیب وارد شدن به لثه و استخوان نیز میتواند علت فاصله افتادن بین دندانها باشد. علائم بیماری لثه شامل قرمز و متورم شدن لثه، شل شدن دندان ها، خونریزی از لثه و عقب نشینی آن است.

اهمیت درمان و بستن فاصله بین دندان ها

همانطور که خواندید، دلایل مختلفی برای ایجاد شکاف و فاصله بین دندان های شما وجود دارد. حتی اگر این شکاف شما را از منظر زیبایی شناسی آزار ندهد، مهم است که در صورت ابتلا به بیماری لثه، حتما به یک دندانپزشک یا کلینیک دندانپزشکی خوب مراجعه کنید.

مشکل فاصله بین دندانها تنها مربوط به مسائل زیبایی شناختی نمیشود و بلع و جویدن را نیز با مشکل مواجه میکند. کسانی که از موضوع رنج میبرند معمولا نمیتوانند به درستی غذا بجوند و اگر غذا در فاصله بین دو دندان گیر کند معمولا کمی درد را نیز تجربه میکنند. به همین دلیل برای زیبایی و حفظ عملکرد، بهتر است که فاصله بین دندان ها بسته شود.

روش های از بین بردن فاصله بین دندان ها

علاوه بر استفاده از این روش ها، بستگی به شرایط و سطح فاصله بین دندان ها و نیازهای بیمار، درمان های متنوعی در دسترس است. برخی از این درمان ها عبارتند از:

1. ورنیش های دندانی: در صورتی که فاصله بین دندان ها کوچک باشد، اما هنوز هم لازم است فاصله بین دندان ها بسته شود، می توان از ورنیش های دندانی استفاده کرد. این ورنیش ها روی دندان ها قرار داده می شوند و باعث می شوند فاصله بین دندان ها کمتر شود.

2. پوشش دندانی: در صورتی که فاصله بین دندان ها بیشتر از حد قابل قبول باشد، مشخصه را به دندان می پوشانند. این پوشش می تواند از مواد مختلفی مانند رزین های مرکب، پروسلین، کامپوزیت یا لاتکس ساخته شود.

3. بند های ارتودنسی: این بندها معمولاً برای درمان فاصله های بزرگ بین دندان ها مورد استفاده قرار می گیرند. بندها در دندان ها قرار داده می شوند و به صورت تدریجی فاصله بین دندان ها را کاهش می دهند. پس از مدتی، فاصله ها بسته می شوند و بند ها برداشت می شوند.

4. ایمپلنت ها: در صورتی که علت فاصله بین دندان ها از دست رفتن یک یا چند دندان است، می توان از ایمپلنت ها استفاده کرد. ایمپلنت ها به صورت مصنوعی در جای دندان طبیعی قرار می گیرند و فاصله بین دندان ها را بسته می کنند. در نهایت، تصمیم در مورد نوع درمان بستگی به شرایط شما و نظر دندانپزشک شما دارد. لازم به ذکر است که این درمان ها باید توسط یک دندانپزشک ماهر و واجد تجربه انجام شود.