آشنایی با بیماری عقب رفتگی لثه
یکی از مهمترین مسائل دهانی، بیماری لثه است که نیازمند توجه و درمان جدی می‌باشد. زیرا در صورت عدم مراقبت و درمان مناسب، این بیماری می‌تواند در طولانی‌مدت عواقب جدی و غیرقابل برگشتی برای سلامت دهان و دندان داشته باشد. عقب رفتگی لثه، یکی از مشکلات متداول لثه است که برای آن روش های درمانی مختلفی وجود دارد.
عقب رفتگی لثه چیست؟
عقب رفتگی لثه که به آن تحلیل لثه نیز گفته می شود، باعث عقب رفتن لثه ها می شود. در این حالت، قسمت بیشتری از دندان و گاهی نیز ریشه آن، نمایان می شود. بیرون زدگی ریشه های دندان می تواند در دراز مدت باعث پوسیدگی دندان ها و خراب شدن آن ها شود.
در این حالت بین دندان و خط لثه منفذی به وجود می آید که می تواند تبدیل به جایی برای رشد باکتری ها شود. اگر این بیماری درمان نشود، می تواند باعث آسیب رساندن به استخوان دندان و از دست رفتن دندان شود. این بیماری به آهستگی ایجاد می شود و به همین دلیل در بسیاری از مواقع، بیمار متوجه این مشکل نخواهد شد.
دلایل عقب رفتگی لثه
برخی از بیماری های دهان و دندان سبب می شوند که عفونت های موجود در دهان، باعث از بین رفتن بافت لثه و استخوانی که وظیفه نگه داشتن دندان را بر عهده دارد، شود. بیماری دیابت نوع ۲ یکی از مهمترین علل ایجاد عقب رفتگی لثه است. بیماری دیابت احتمال ایجاد انواع باکتری ها و عفونت ها را در دهان بیشتر کرده و همین باکتری ها سبب بسیاری از بیماری های دهان و دندان می شوند.
حتی جراحی های دهان در افراد دیابتی خیلی دیرتر بهبود می یابد و گاهی نیز خشکی دهان، وجود باکتری ها در دهان را افزایش می دهند. مطالعات نشان می دهند که حدود ۳۰ درصد از افراد، به طور ژنتیکی و ارثی به بیماری های دهان همچون تحلیل لثه دچار هستند.
شاید بسیاری از افراد فکر کنند که هر چه خشن تر مسواک بزنند، اینکار باعث تمیزتر شدن دهان و دندان آنها می شود. اما مسواک زدن خشن نه تنها سبب تمیز شدن دندان ها نخواهد شد، بلکه باعث عقب رفتگی لثه ها و آسیب رساندن به مینای دندان می شود.
- تمیز نکردن دندان و دهان و عدم توجه به این موضوع سبب تشکیل جرم و پلاک بر روی دندان ها شده و همین مسئله سبب تحلیل لثه ها خواهد شد.
- برخی از تغییرات هورمونی همچون بارداری، یائسگی و بلوغ سبب ایجاد این عارضه می شوند.
- افرادی که مواد تنباکویی و مخدر استفاده می کنند، دارای جرم و پلاک بیشتری بر روی دندان هستند و همین مسئله سبب تحلیل لثه می شود.
- هر چه فشار بر روی دندان ها بیشتر باشد، دندان ها دچار سایش شده و همین امر باعث تحلیل لثه ها می شود.
- کج بودن دندان ها سبب می شوند تا دندان ها بر روی هم به خوبی قرار نگیرند و همین مسئله سبب می شود تا فشار بیشتری بر روی لثه و استخوان های اطراف بافت دندان وارد شود که در نهایت بیمار دچار تحلیل لثه می شود.
علائم بیماری تحلیل لثه
عقب رفتگی لثه همانگونه که گفته شد، گاهی آنقدر آرام و آهسته به وجود می آید که این بیماری توسط بیمار قابل تشخیص نیست. اما این بیماری علائم و نشانه هایی دارد که عبارتند از:
- تغییر ظاهری به صورت کاملا محسوس است که بیمار می تواند آن را به راحتی تشخیص دهد.
- این بیماری کم کم سبب سست شدن بافت لثه و آسیب رساندن به استخوان فک می شود. بنابراین دندان ها آسیب دیده و می تواند باعث از دست رفتن دندان شود.
- این بیماری سبب می شود تا دندان به سرما و گرما حساس شود.
- بوی بدن دهان
- خونریزی دندان
- شکستگی دندان ها
روش های درمان تحلیل لثه
دندان پزشکان برای بیماری عقب رفتگی لثه، معمولا راهکاری را در دست ندارند و بیشتر به بیماران توصیه هایی می کنند تا از پیشرفت و تشدید این بیماری جلوگیری به عمل آید. اما اگر شدت بیماری خیلی زیاد باشد، راه های درمانی زیادی وجود دارد که عبارتند از:
- به منظور کاهش حساسیت های ریشه دندان که از لثه بیرون زده است، می توان از محصولات پیوند دهنده دنتین استفاده کرد. این محصولات به خوبی بر روی عصب دندان تاثیر گذاشته و سبب می شود تا حساسیت دندان نسبت به سرما، گرما و عوامل محیطی کمتر شود.
- برای پوشش ریشه دندان، می توان از رزین های کامپوزیتی به طور مناسبی استفاده نمود. این مواد حتی شکاف های سیاه بین دندان ها را نیز می پوشانند.
- استفاده از کامپوزیت صورتی که به آن پرسلان نیز گفته می شود، یکی از بهترین راه ها برای پوشاندن شکاف های لثه می باشد.
- ونیر متحرک می تواند برای پوشش بخشی از دندان که به علت تحلیل لثه، عقب رفته است، بسیار مناسب است. این ونیرها از جنس سیلیکونی یا اکرلیک می باشند.
- ارتودنسی یکی از راه های درمانی برای بهبود وضعیت دندان ها است که سبب می شود تا دندان ها مرتب شده و در جای خود قرار گیرند.
- در برخی از اوقات، متخصص فک و دهان با پیوند بافت هایی از قسمت های دیگر بدن، سعی می کند تا قسمت عقب رفته لثه را پوشش دهد.
روش های پیشگیری از تحلیل لثه
باید بدانید که عقب رفتگی لثه قابل پیشگیری است و می توان از آن جلوگیری کرد. یکی از عوامل اصلی بروز این بیماری استفاده از مسواک های سفت و عدم رعایت بهداشت دهان و دندان است. برای جلوگیری از این مشکل، باید از مسواک های نرم استفاده کنید و فشار کمتری را به لثه وارد کنید. همچنین باید به طور منظم و دقیق مسواک بزنید تا از تجمع جرم و پلاک روی دندان ها جلوگیری کنید.
درمان های خانگی برای تحلیل لثه
برای عقب رفتگی لثه ها، علاوه بر روش های درمان ذکر شده، راه های درمان خانگی نیز وجود دارد که می توانید از این روش ها برای درمان این بیماری استفاده نمایید.
- ماساژ مریم گلی بر روی لثه ها و یا شست و شوی دهان با عصاره آن، باعث می شود تا تحلیل لثه درمان شود.
- روغن کنجد بهترین ماده برای از بین رفتن باکتری های موجود در دهان است. برای این منظور، باید روغن کنجد را سه الی چهار دقیقه در دهان نگه دارید. اینکار را دو الی سه هفته انجام دهید تا موثر واقع شود.
- شست و شوی دهان با آلوئه ورا نیز در درمان تحلیل لثه موثر می باشد.
- روغن درخت چای می تواند باعث از بین رفتن میکروب و جرم های موجود در دهان شود. برای این منظور باید با روغن درخت چای، مانند خمیر دندان، مسواک بزنید.
- خاصیت ضد میکروبی اکالیپتوس می تواند سبب از دست رفتن باکتری های دهان شده و بیماری عقب رفتگی لثه را درمان نماید.
