عوارض یک طرفه جویدن غذا در دهان
با یک طرفه جویدن غذا در دهان، مفصل گیج‌گاهی فکی آسیب جدی می‌بیند. این مفصل تنها مفصل متحرک در بین تمام استخوان‌های سر و صورت است و یکی از پر‌کار‌ترین مفصل‌ها در باز و بسته شدن دهان است. مفصل گیج‌گاهی فکی ما‌بین استخوان فک پایین و استخوان‌های سر قرار دارد و در مواردی مثل خوردن غذا، حرف زدن و یا باز کردن عادی دهان به کار می‌افتد. بنابراین مراقبت از این مفصل مهم و حیاتی بدن بسیار ضروری است. بر اساس تحقیقات دندانپزشکی، عواملی نظیر جویدن یک طرفه غذا در دهان، فشار زیادی به این مفصل وارد می‌کند و درطولانی مدت باعث آسیب رسیدن به مفصل و ایجاد درد‌هایی در عضلات سر، گردن و صورت می‌شود؛ پس باید سعی کنید که با رعایت آدابی ابتدایی و ساده در جویدن از بروز این مشکلات و بیماری‌های آزار‌دهنده جلوگیری کنید.
لازم به ذکر است که علاوه بر جویدن یک طرفه غذا در دهان، عوامل دیگری نیز مانند فشار دادن دندان‌ها روی هم، دندان قروچه، استرس، نگرانی و …می‌تواند باعث آسیب به مفاصل و درد‌های سر و گردن شود.
یکطرفه جویدن غذا و اثرات مخرب آن بر دندان‌ها
دقت کنید که با جویدن یک طرفه غذا در دهان، فقط دندان‌ها و لثه‌های “یکطرف” آسیب می‌بیند؛ در نهایت با از دست دادن دندان یا دندان‌هایی در یکطرف از دهان، بیمار دیگر از آن طرف دهان برای جویدن استفاده نمی‌کند و یا خیلی کم استفاده می‌کند. در نتیجه این عمل، چون از یک طرف فک استفاده نمی‌شود، دیگر دندان‌ها تمیز نمی‌شوند و در نهایت روی دندان‌ها جرم می‌بندد و تا حدی که می‌تواند مستعد پوسیدگی دندان‌ها شود و به ناراحتی لثه هم اضافه کنند؛ زیرا که جویدن غذا در تمیز شدن دندان‌ها و حفظ سلامتی دندان و لثه بسیار موثر است.
دندان‌ها و لثه‌هاي يک‌طرف آسيب مي‌بينندمحل قرار گرفتن دندان‌ها را، فشارهاي وارده از طرف لب، زبان و گونه تعيين مي‌کند. به عبارت ديگر دندان‌ها در محلي قرار گرفته‌اند که برآيند نيروهاي وارده به آنها صفر است. از نظر سطوح قدامي – خلفي و جونده نيز وجود دندان‌هاي ديگر دندان را محدود مي‌سازد. يک دندان تا هنگامي به رويش و حرکت فعال خود ادامه مي‌دهد تا به دندان مقابل برسد. در ضمن دندان‌هاي خلفي‌تر تمايل به حرکت به سمت جلو دارند. حال تجسم کنيد که اگر يک دندان براي مثال اولين آسياي بزرگ فک پايين از دست برود، چه اتفاقاتي ممکن است بيفتد؟ با از دست رفتن اين دندان، مقداري از فضاي حاصل از کشيده شدن آن با حرکت دندان‌هاي مجاور (نه به‌طور کامل) اشغال مي‌گردد. در نتيجه، فاصله‌اي بين دندان‌هاي مجاور با دندان کناري ايجاد مي‌گردد که علاوه بر گير غذايي و احتمال بروز پوسيدگي، باعث آزردگي و بيماري لثه نيز مي‌شود. در ضمن، حرکت دندان‌هاي مجاور به‌صورت کامل و بدنه‌اي نبوده و با خم شدن و انحراف محوري آنها همراه است. ماحصل اين خم شدن و ضرر حاصله، ايجاد بيماري لثه با به وجود آمدن پاکت لثه‌اي (عميق شدن شيار لثه‌اي) در ناحيه زير خم شدگي است. ديگر اينکه در صورت خم شدن، موقع جويدن غذا، نيرو در امتداد محور طولي دندان به آن وارد نشده و نيروي وارده مخرب خواهد شد. با کشيدن يک دندان تغييرات احتمالي فقط منحصر به فک مربوطه نبوده و نظم و آرايش دندان‌هاي فک مقابل را نيز برهم مي‌زند. همان‌طور که گفته شد دندان‌ها تا هنگامي به رويش خود ادامه مي‌دهند تا به دندان مقابل برسند. نتيجتاً دندان مقابل به سمت ناحيه کشيده شده شروع به رويش مي‌نمايد. اين رويش اضافي علاوه بر اينکه از نظر زيبايي ناخوشايند است به علت مزاحمتي که در موقع حرکات طرفي فک ايجاد مي‌کند، براي مفصل گيجگاهي فکي نيز مضر مي‌باشد. باز هم مساله به اينجا ختم نمي‌شود. اگر شکل يک دندان را در نظر بگيريد از قطر آن به سمت نوک ريشه کاسته مي‌شود. بديهي است با رويش بيشتر يک دندان، قسمتي از آن که مجاور دندان‌هاي کناري قرار مي‌گيرد اينک باريک‌تر بوده و ايجاد فضا و فاصله‌اي را مي‌نمايد که محل گير غذايي بوده و عوارضي چون پوسيدگي و بيماري لثه را به دنبال دارد. بايد بدانيد که با کشيدن دندان، استخوان نيز دستخوش تغييرات مي‌شود.
کدام مواد غذایی برای سلامت دندان مفید است؟
خطرات جدی جویدن غذا با یک طرف دهان
با یک طرفه جویدن غذا در دهان، قطعا دندان‌های طرف مقابل فرد را جرم می‌گیرد و به بیماری‌های مربوط به لثه مبتلا می‌شود. حتی گاهی اوقات لثه فرد تحلیل می‌رود و به بیماری‌های عفونی خطرناکی در لثه منجر می‌شود.
در واقع با جویدن یک طرفه غذا در دهان آسیب بالقوه‌ای به مفصل گیج‌گاهی فکی ایجاد می‌شود و با ایجاد پلاک و تجمع آن در دندان‌های مقابل قسمت فعال، بیماری هایی نظیر پوسیدگی دندان، مشکلات لثه، پریودنتال و … ایجاد می‌گردد.
دندان‌ها و الیاف نگه‌دارنده روی آنها، برای سالم ماندنشان نیاز دارند که از آنها استفاده شود، و در صورت استفاده نکردن از دندان‌ها، به تدریج الیاف نگه‌دارنده روی آنها تحلیل می‌رود.
جویدن غذا با یک طرف دهان، برای افرادی که از دندان‌های مصنوعی استفاده می‌کنند نیز خطر دارد. پس اگر در دهان فرد دست دندان یا دندان مصنوعی قرار داشت، بهتر است از دو طرف آن برای جویدن استفاده کند در غیر این صورت و با جویدن یک طرفه، سبب بلند شدن دست دندان در سر جای خود می‌شود و ثبات دست دندان به طور کامل به هم می‌خورد.
تأثیر جویدن غذا با یک طرف دهان بر زیبایی صورت
تأثیر جویدن غذا با یک طرف دهان بر زیبایی صورت لازم به ذکر است که جویدن غذا با استفاده از یک طرف از دهان، تأثیر قابل توجهی بر زیبایی و ظاهر فرد دارد؛ زیرا مفاصل فک، محوری برای تمامی حرکات مرتبط با جویدن غذا، مکالمه و غیره هستند. در نتیجه، اگر شما فقط از یک طرف دهان برای جویدن استفاده کنید، فعالیت و عملکرد این مفاصل نسبت به طرف مقابل بسیار غالب‌تر خواهد بود، و این می‌تواند منجر به عدم همواری و عدم تناسب در دندان‌ها در فرد شود. با انحراف یک طرفه صورت، ناهماهنگی و عدم تقارن غیرقابل نادیده‌گیری در چهره فرد ایجاد می‌شود.
یکطرفه جویدن غذا با دندان مصنوعی
جویدن غذا با یک طرف دهان برای افرادی که از دندان مصنوعی استفاده می کنند هم ضرر دارد. زیرا موجب بلند شدن یکطرف دست دندان از جای خود می وشد و بعد از مدتی دست دندان شما در جای خود لق مب شود و دیگر تراز نیست. شما مجبور می شوید هزینه کنید و دندان مصنوعی دیگری تهیه کنید.
سخن پایانی
اگرچه خوردن و جویدن غذا امری آسان به نظر می‌رسد، اما اگر برخی از آداب و قوانین رعایت نشود، می‌تواند باعث بروز بیماری‌ها و ناراحتی‌های متعدد در دهان و صورت فرد شود. باید از ابتدا روش‌های صحیح خوردن غذا را فرا بگیریم و به کودکانمان این آموزش را بدهیم تا از بروز بیماری‌ها و ناهنجاری‌ها بتوانند جلوگیری کنند. باید توجه کنیم که جویدن نامناسب می‌تواند به لبخندی غیرجذاب و ناهماهنگ با صورت منجر شود. باید به عادت دست یابیم که هنگام جویدن، از تمامی دندان‌های دو طرف فکمان استفاده کنیم تا به سلامتی تمامی دندان‌ها کمک کنیم و از ایجاد ناهماهنگی در صورت پیشگیری نماییم.
